Tiroit hakkında bilinmesi gerekenler

Dahiliye Uzmanı Doç. Dr. Yavuz Furuncuoğlu

Sevgili okurlarımız birçok hastamız “Tiroit, hipo/hiper tiroidi, guatr, nodül, tiroidit, haşimato gibi tıbbi terimler ne anlamlara gelmektedir” diye soruyor. Haklı olarak, bu terimlerin ne anlama geldiğini merak ediyorlar. Bu nedenle bugün bazı tiroitle ilgili tıbbi terimleri açıklamak istiyorum. Boğazımızın ön kısmında gırtlak dediğimiz kısmın hemen önünde bulunan iç salgı bezinin adı tiroittir. Tiroit bezi T3 ve T4 adı verilen hormonları üretir ve vücudumuzdaki birçok organın düzenli çalışmasına yardımcı olur. Bu hormonlar kanda az olursa (yani tiroit bezi az çalışıyorsa) hipotiroidi denir. Çok çalışıyorsa  (yani kanda T3, T4 fazla bulunuyorsa) hipertiroidi denir. 

TUZA İYOT KATARAK ÖNLEM ALINIR
Tiroit bezinin büyümesine ise guatr denir. T3, T4 düzeyleri normaldir. Yani hormonlar normal çalışıyordur. En sık sebebi iyot eksikliğidir.  Ülkemizde Karadeniz ve Göller Bölgesi gibi yerlerde daha sık görülür. Buralarda sularda iyot miktarı düşük bulunmuştur. Tuza iyot katarak guatr oluşması önlenmeye çalışılmıştır.

İYİ HUYLU YANİ 'SELİM' NODÜL
Tiroit bezinde mercimek büyüklüğünden ceviz büyüklüğüne kadar olabilen yumrulara ise nodül denir. Nodüller bazen kistik olabilir, bazen de solid yani katıdır. Çoğunlukla “selim” dediğimiz iyi huylu olurken; yüzde 10-15 olguda ise malign yani kötü huyludur. Bunu anlamak için tiroit nodülünün içine bir ince iğneyle girerek hücre çekilir ve patolojiye yollanır. İyi huylu ise takip edilir. Kötü huylu ise ameliyat edilir.

HAŞİMATO TAKİP GEREKTİRİR
Tiroidit, tiroit bezinin iltihabıdır. Mikroplu veya mikropsuz olabilir. Mikroplu ise antibiyotikle tedavi edilirken mikropsuz olanlarda özel takip ve gerekirse tedavi gerekir. Bunlar da subakut tiroidit ve kronik tiroidit olarak ikiye ayrılır. Bu kronik tiroidit içinde en önemli olanı hashimoto tiroiditidir. Hashimoto tiroiditinde kanda bazı otoantikorlar (anti TPO, anti TG) yüksek bulunur.Bunlar ve Tiroid USG ve gerekirse Tiroid sintigrafisiyle tanı doğrulanabilir. Tiroit normal hormon üretiyorsa tedaviye gerek yoktur, bazı aralıklarla tiroit hormonları takip edilmelidir. Az çalışırsa tiroit hormonlarıyla tedavi gerekir. Gebe kalmak isteyenlerde ve gebelerde önemlidir. Dikkatli takip ve tedavi gerekir.