Cömertlik sırası bizde! BM: Türkiye'deki depremlerin neden olduğu hasar 100 milyar dolar

AB, Türkiye için bağışçılar konferansına hazırlanırken BM Kalkınma Programı Temsilcisi Vinton'dan çağrı geldi. Vinton "Türkiye'nin Suriyelilere gösterdiği cömertliği, şimdi Türkiye'ye gösterme zamanı" dedi.

Deprem felaketinin ardından Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, 16 Mart'ta Belçika'nın başkenti Brüksel'de Bağışçılar Konferansı düzenlemeye hazırlanırken Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton'tan önemli bir çağrı geldi. Vinton "Uluslararası camiaya bizim mesajımız, bu felaketin boyutunun ne kadar büyük olduğunun anlaşılması. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in de söylediği gibi, Türkiye'nin yıllardır Suriyelilere gösterdiği cömertliği, şimdi Türkiye'ye gösterme zamanı. Bu, sadece bölgedeki fiziki altyapının yeniden inşasının finanse edilmesi veya desteklenmesi açısından değil, toplumun normale dönmesi açısından çok önemli" dedi.

150 BİN KOBİ ETKİLENDİ

Louisa Vinton, enkaz kaldırma ve yeniden toparlanma çabaları sürerken, bölgede 'normale dönüş' hissiyatını sağlayabilmek için çalışma hayatı ve işyerlerinin yeniden açılmasının önemine işaret etti. Vinton "Bölgenin yeniden kalkınmasını desteklemek için birçok finansal mekanizma da mevcut. Uluslararası Çalışma Örgütü'nden öğrendiğimiz ilk rakamlara göre, bölgede 150 bin küçük işletme depremden büyük ölçüde etkilendi. Türkiye'de ve özellikle bu bölgede, insanlar genelde aile işletmeleriyle geçimini sağlıyor. Bu açıdan, bu işletmelerin iflas etmesini veya kapanmasını engelleyecek mekanizmaların devreye girmesi gerekiyor. Süreçlerin basitleştirilmesi ve finansman musluğunun olabildiğince hızlı ve yaygın şekilde açılması gerekli" diye konuştu.

Vinton, yaptığı açıklamada, deprem bölgesinde yeniden toparlanma çalışmalarının hayatın normale dönmesi açısından kritik önemde olduğunu vurguladı. Felaketin boyutlarının benzeri görülmemiş bir seviyede olduğunu ifade eden Vinton, "Geride enkazda insanların evleri, hayalleri, anıları, her şeyi kaldı. Ama öyle büyük bir felaket ki 100 milyon metreküp enkaz oluşturdu ve bu çok büyük bir miktar. 1999 depreminden öğrenilen derslerden biri enkazın kaldırılması konusunda olmalı. Bu enkazın hızla göz önünden kaldırılması için herhangi bir yere boşaltılmaması gerekiyor. Bu, sonrası için daha fazla maliyet ve zorluk oluşturacak bir durum. Özellikle hassas doğal alanlar ve kritik su tedariki sağlayan bölgeler olmamasına dikkat edilmeli" diye konuştu. Vinton, enkazın büyük bir kısmının geri dönüştürülebilir olduğunu belirterek, "Şu anda verilen kararlar on yıllarca insanların hayatını etkileyecek" dedi. Vinton, deprem bölgesinde yeniden toparlanmanın kadınların liderlik ettiği işletmeler ve kadın girişimciler başta olmak üzere kapsayıcı şekilde sağlanması gerektiğini vurguladı.

HASAR 100 MİLYAR DOLARI AŞACAK

UNDP Temsilcisi Louisa Vinton yaptığı açıklamada, "Bugüne kadar yapılan hesaplamalarda görünen o ki hükümetin yansıttığı ve uluslararası ortakların onayladığı hasar tespiti 100 milyar doları aşacak" dedi. 6 Şubat'taki depremlerin üzerinden 1 ay geçtiğini belirten Vinton, deprem nedeniyle bölgedeki 2.7 milyon kişinin yerinden olduğunu, 600 bine yakın bina veya işyerinin yıkıldığını belirtti. Vinton, Türkiye ve Suriye'deki depremzedelere kaynak oluşturulması için 16 Mart'ta Belçika'nın başkenti Brüksel'de düzenlenecek bağış konferansı için tahmini hasar büyüklüğünün temel alındığını ekledi.

KÜÇÜK İŞLETMELER SIFIRDAN BAŞLAMALI

Deprem bölgesinde yeniden kalkınmanın sürdürülebilir şekilde sağlanması için çeşitli finansal araçlar ve teknik destek sağlanabileceğini belirtti. Kulaksız, yeniden kalkınma sürecinde küçük işletmeler için atılabilecek adımları şöyle anlattı: "Deprem bölgesindeki küçük işletmelerin büyük çoğunluğunun neredeyse sıfırdan başlaması gerektiğinden bu konu öncelikli programlardan biri olmalı. Dünya Bankası, KOBİ'lere büyük destek veriyor ve bu işletmelerin finansmana erişimini iyileştirmek için çalışıyor. Diğer taraftan en etkili mali politika, depremden etkilenen küçük işletmelere ve hane halklarına doğrudan nakit desteği sağlamaktır. Bu, genel bütçeden mali transferler yoluyla yapılabilir. Afetlerden en çok etkilenen kişiler her zaman düşük gelir grubuna mensup olduğu için bu kişileri doğrudan hedefleyen sosyal koruma politikaları uygulanmalı." Kulaksız, Dünya Bankası'nın diğer ülkelere olduğu gibi Türkiye'ye de deprem ve doğal afetler konusunda ciddi destek sağladığını kaydetti. Kulaksız, bankanın depremden hemen sonra 1.8 milyar dolarlık paket açıkladığını anımsattı.