Kist hastalığı nedir? İşte korunma yöntemleri
Yayın Tarihi: 29 Ağustos 2024 Perşembe 19:47:00
Güncelleme Tarihi: 29 Ağustos 2024 Perşembe 19:47:00
Kist hastalığının belirtileri nelerdir? Kist hastalığı nasıl bulaşır, hastalıktan korunmak için ne yapılmalı? Detaylar haberimizde…
Halk arasında kist hastalığı olarak bilinen bu hastalığın etkeni bir parazit türüdür. Kist hastalığı ilgili Sağlık Bakanlığı bir rehber yayımladı. Yayımlanan rehberde Kist hastalığının sebep olduğu semptomlar ve hastalıkla mücadele yöntemlerine yer verildi.
KİST HASTALIĞININ ESAS KAYNAĞI KÖPEKLER
Kist hastalığının etkeni olan Echinococcus granulosus adı verilen parazitin esas kaynağı köpek, kurt, tilki gibi et yiyen hayvanlardır. Parazit köpeklerin ince barsaklarında yaşar. Hastalık köpek dışkısı ile atılan yumurtalar ile insana bulaşır.
KİST HASTALIĞI EN SIK KARACİĞER VE AKCİĞERDE GÖZÜKÜYOR
Alınan bu yumurtalar, barsaklarda açılarak barsak duvarını geçer, kan ve lenf yoluyla öncelik sırasıyla karaciğer, akciğer ve diğer organlara yerleşerek kist formunda yaşamlarını sürdürürler. Hastalığın başlarında kistin küçük olduğu dönemlerde uzun yıllar boyunca belirtisiz seyredebilir. Fakat kist büyüdükçe, bulunduğu bölgeye ve oluşturduğu basıya göre belirtiler ortaya çıkar. Kistler en sık karaciğer ve akciğerlerde görülürler. Nadiren dalak, karın zarı (periton), böbrek, kemik, göz yuvası, beyin, kalp ve yumurtalıklara da yerleşebilir.
BELİRTİLER BİRDEN FAZLA OLABİLİR
Karaciğer yerleşiminde karnın sağ üst kısmında ağrı, bulantı, kusma ve bazen kaşıntı, sarılık gibi belirti görülür. Akciğer tutulumunda solunum sıkıntısı, öksürük, ağızdan kan gelmesi ve göğüs ağrısı olabilir.
Diğer organ ve sistem tutulumlarında da bu bölgelere ait tablolar ortaya çıkar. Örneğin kafa içi tutulumlarda; baş ağrısı, kusma, şuur kayıpları görülebilir. Kalp tutulumunda kalp ritm bozuklukları, enfarktüs bulguları, hatta kalp duvarında yırtılma olabilir. Kemik tutulumlarında kırıklar olabilir. Kist patladığında alerjik reaksiyonlar ortaya çıkabilir.
KİSTLER KÖPEKLER TARAFINDAN YENİNCE ENFEKSİYON ZİNCİRİ OLUŞUYOR
Bu kistleri içeren hayvan etleri ve sakatatlar, köpekler tarafından yenince parazit barsaklarda olgunlaşır. Parazitlerin belirli aralıklarla yumurtlayarak ana konakçı köpekler tarafından atılmasıyla enfeksiyon zinciri bir kısır döngüye dönüşür.
Kişinin mesleği, hobileri, yaşam koşulları, eğitim ve sosyoekonomik düzeyi hastalığa yakalanma riskini etkilemektedir. En büyük risk grubunu parazit mücadelesi yapılmamış enfekte köpeklerle teması olan koyun, keçi, inek gibi hayvancılıkla uğraşan kişiler oluşturmaktadır.
SOKAK KÖPEKLERİ HASTALIK İÇİN BÜYÜK RİSK
Ülkemizde kist hidatiğin sorun olmasının nedenlerinden birisi de özellikle kurban bayramlarında yapılan kesimler sonrası kistli sakatatları gömmek yerine, köpeklere yedirmek yada rastgele ortada bırakarak sokak köpeklerinin bu sakatatlarla beslenmelerine yol açmaktır.
KİST HASTALIĞINDAN KORUNMAK İÇİN NE YAPILMALI?
Hastalıktan korunmak için yapılması gerekenler şu şekilde;
* Köpek ve kedilere mümkün olduğu kadar çiğ et verilmemelidir.
* Kişisel temizlik kurallarına dikkat edilmeli, içme ve kullanma suları temiz olmalı, çiğ yenen sebze ve meyveler bol su ile iyice yıkandıktan sonra tüketilmelidir.
* Kesilen veya ölen hayvanların kist bulunduran organları köpeklerin ve diğer etçil hayvanların ulaşamayacağı şekilde gömülerek bertaraf edilmelidir. Özellikle kurban bayramlarında bu hususlara daha çok dikkat edilmelidir.
* Köpekler yılda dört kez iç parazitlere karşı ilaçlanmalıdır.
* Köpekler gezdirilirken etrafa dışkılamaları halinde dışkıları alınarak poşete konulmalı, ağzı bağlandıktan sonra çöpe atılmalıdır.
* Parazit mücadelesi yapılmadan serbest dolaşan köpeklerin okşanması ve sevilmesi sırasında parazit yumurtaları ellere geçebilir. Bu şekilde kirlenen ellerin yıkanmadan ağza götürülmesi ile parazitin yumurtası alınır. Bu nedenle, özellikle çocukların köpeklerle temasından sonra ellerini bol su ve sabunla yıkamaları sağlanmalıdır.