Enerji Akdeniz'den akacak Türkiye kilit rolde olacak

ABD’de sağ kesimin Cumhuriyetçilerin en büyük yazılı yayın organı olarak kabul edilen The National Interest’de (NI) son derece çarpıcı bir Doğu Akdeniz analizi yayınlandı. ABD Deniz Harp Okulu eğitmeni, Foreign Policy Araştırma Enstitüsü ve Carnegie Uluslararası İlişkiler Konseyi üyesi, ABD’nin en tanınmış dış politika uzmanlarından Profesör Nikolas K. Gvosdev tarafından kaleme alınan yazıda, Türkiye hakkında da önemli değerlendirmelerde bulunuldu.

ULUSAL GÜVENLİK

Gvosdev, 2030 yılına kadar ABD ve AB’ye ulaşan enerji kaynaklarının dünyanın enerji merkezi olan Ortadoğu’dan değil Doğu Akdeniz’den sağlanacağını, hali hazırda gerçekleşmekte olan bu gerçek dolayısıyla da Türkiye’ye karşı sert değil dengeleyici bir yaklaşım benimsenmesinin zorunlu olduğunu dile getirdi. 2 Ocak tarihli ‘Trump, Carter Doktrinini sorgulamakta haklıydı, Biden da sorgulamalı’ başlıklı yazısında Gvosdev, ABD eski Başkanı Jimmy Carter’in geliştirdiği ve Carter’in ardından gelen Başkan Ronald Reagan döneminde pekiştirilen doktrinin Donald Trump dönemine kadar ABD’nin en etkin dış politika doktrinlerinden birisi olduğuna vurgu yapıldı. Yazıda bu doktrinin önemi ise şu sözlerle ifade edildi: “1983’te ABD Merkez Komutanlığı’nın kurulmasıyla birlikte Carter döneminde ortaya konan ve Reagan döneminde doğal olarak devam eden Carter doktriniyle Ortadoğu, özellikle de Basra Körfezi’ndeki enerji kaynaklarının güvenliği ve bu kaynaklara güvenli ulaşım ABD’nin ana karasını koruması kadar önemli bir ulusal güvenlik konusu olarak kabul edildi.”

JOE BIDEN DA BU GERÇEKLE YÜZLEŞECEK

Yazıda, ABD’nin, Avrupa ülkelerinin Rusya’ya olan bağımlılığını azaltmak için Arap ülkelerindeki ve Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’ndeki enerji kaynaklarının Doğu Akdeniz üzerinden sağlanacağı ifade edildi. Profesör Gvosdev yazısında, ABD’nin seçilmiş Başkanı Joe Biden ekibinin de bu gerçekle yüzleşeceğini ve muhtemelen Donald Trump’in yaptığı üzere dikkatini Basra Körfezi’nden, yeni oluşan enerji koridoruna, Doğu Akdeniz’e çevireceğini iddia etti.

DENGE POLİTİKASI İZLENMELİ

GYOSDEV yazısında Türkiye’nin, ABD’nin yeni enerji konseptindeki önemine ilişkin de şu ifadeleri kullandı: “2030 yılına kadar enerji artık Basra Körfezi’nden değil, Doğu Akdeniz üzerinden sağlanacak. ABD, Kıbrıs Rum Yönetimi deniz sahasında yeni enerji ve ikmal sahalarının da bulunmasıyla birlikte tüm dikkatini bu bölgenin denge ve kalıcı güven içinde kalmasını sağlamaya verecek. Türkiye, Kıbrıs ve Yunanistan arasındaki gerilim ABD ve AB için uyan borazanı niteliğindeydi. Bu bölge artık enerji alanında öncelikli bölgedir ve ABD’nin Mısır, İsrail, Lübnan, Kıbrıs, Yunanistan ve Türkiye arasında karmaşık bir denge politikasını izlemesini zorunlu kılmaktadır.” Profesör Gyosdev, böylece Türkiye’nin kritik bir rol üstleneceğine de dikkat çekmiş oldu. 

Akşam