Bakan Varank'tan Milli Muharip Uçak açıklaması! "Başarıyla ürettik ve TUSAŞ'a teslim ettik"

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, bakanlığının 2023 yılı bütçesinin sunumunu yapan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, ülkelerin son 50 yıldır görmedikleri yüksek enflasyon oranlarıyla mücadele ettiğini vurgulayarak, Kovid-19 salgınından Rusya-Ukrayna savaşına, gıda ve enerji darboğazından ticaret savaşlarına, farklı problemlerin yaşandığı bir dönemin içinde bulunulduğuna işaret etti.

Küresel ekonomideki gelişmelerden bahseden Varank, "Sorunları asla görmezden gelmiyor, mazeretlere sığınmıyoruz. Türkiye, bu zorlu dönemin sınamalarıyla mücadele edecek güce de getirdiği riskleri fırsata çevirecek kabiliyete de sahiptir. Bakanlık olarak öncelikle, yapısal meselelere dair çözümler üretmeye odaklanıyoruz." diye konuştu.

Varank, yenilikçi, dinamik, ayakları yere sağlam basan ve Türkiye'yi küresel rekabette üst basamaklara taşıyacak projelere yoğunlaştıklarını belirterek, imalat sanayisinin büyümedeki öncü rolünün, artarak devam ettiğini dile getirdi.

Sanayinin milli gelir içindeki payının yüzde 22,1'den, yüzde 25,6'ya yükseldiğini anlatan Varank, sanayide ürün gamının zenginleştiğini ve Türk sanayicisinin yeni gelişmelere adapte olma esnekliğinin her geçen gün arttığını söyledi.

"OSB'LERDE 4 BİN 870 FABRİKANIN İNŞAATI SÜRÜYOR"

Türkiye'nin en büyük dış ticaret ortağı Avrupa Birliği (AB) başta olmak üzere dünyada yaşanan talep daralmasına rağmen sanayi hasılasının, ilk çeyrekte yüzde 8,2, ikinci çeyrekte de yüzde 7,8 büyüdüğünü vurgulayan Varank, şunları kaydetti:

"Türkiye bugün, demir-çelik, beyaz eşya, ticari araç ve düz cam üretiminde Avrupa'da birinci. Çimento üretiminde Avrupa lideri ve dünya 5'incisiyken, çimento ihracatında dünya ikincisi. Değirmen makineleri ihracatında, dünyada bir numarayız. Askeri insansız hava aracı üretiminde, dünyada bir numarayız. Şu anda Avrupa'nın en teknolojik gemilerini Türkiye üretiyor. Bir zamanlar 'bitti, bitecek' denilen gemi inşa sektöründe, yılda 2 milyar dolar ihracat yapıyoruz. Makine ihracatımız 21 milyar doları yakaladı. Kağıt ürünleri sektöründe ihracatımızı tam dokuz kat artırdık. Alanında Avrupa'nın en büyük kağıt fabrikasını bu yıl Söke'de açtık. Geçmişte tümüyle ithalatçı olduğumuz demir yolu araç ve ekipmanlarında artık net ihracatçı konumundayız."

Türkiye'nin Yeşil Kompleksite Potansiyeli'nde 195 ülke arasında 6'ncı sırada yer aldığını bildiren Varank, yeşil dönüşümü önceleyen sanayi politikalarıyla Güney Kore, ABD ve Japonya gibi ülkelerle rekabet edebilir hale gelindiğini belirtti.

Bakan Varank, Türkiye'nin güneş paneli üretiminde Avrupa'da birinci, dünyada 4'üncü olduğunu ifade ederek, "Rüzgar santrallerinin en kritik parçalarını ülkemizde üretebiliyoruz. Ürettiğimiz her 100 elektrikli otobüsten 82'sini ihraç ediyoruz. Üstelik saydığım tüm bu başarıların mimarı olan girişimcilerimizin yatırım iştahı da artmaya devam ediyor. Bu yılın ilk 10 ayında 14 bin 214 yeni işletme sanayi sicil sistemine kaydolarak üretime başladı. Aynı dönemde, 413,4 milyar lira sabit yatırım tutarına sahip 10 bin 187 yatırım için teşvik belgesi düzenledik. Sadece OSB'lerde halihazırda 4 bin 870 fabrikanın inşaatı devam ediyor." bilgilerini paylaştı.

Yatırım, üretim, istihdam ve ihracatı önceleyen politikalarla Türkiye Yüzyılı'nı "üretim ve katma-değer yüzyılı" yapmak için çalışmaya devam edeceklerinin altını çizen Varank, bu kapsamdaki çalışmaları anlattı.

"TRUBA SÜPER BİLGİSAYARININ YER ALDIĞI MERKEZİ SENEYE AÇACAĞIZ"

Varank, 2030'a kadar 100 bin teknoloji girişiminin kurulmasını sağlayacaklarını belirterek, yeni nesil TRUBA süper bilgisayarının yer alacağı yeni veri merkezini 2023'te Ankara'da açacaklarını, böylece yapay zeka alanında yapılacak çalışmalarda, Türkiye'nin kapasitesinin 5 kat artacağını bildirdi.

Üretimde yerlileşmeyi artırıp cari açığı azaltan Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı'nın da başarıyla sürdüğünü dile getiren Varank, "Bugüne kadar aldığımız destek kararlarıyla, 119 proje için 1,5 milyar lirası Ar-Ge olmak üzere 21 milyar liralık yatırımı harekete geçirdik. Hamle Programı kapsamında desteklediğimiz projeler tamamlandıkça, 5 yıl içinde 250 milyar liranın üzerinde katma değer ve 8 bini aşkın yeni istihdam oluşacak." açıklamasında bulundu.

Varank, Türkiye'nin yatırımcılar için bir cazibe merkezi haline geldiğine işaret ederek, yatırım maliyetlerini azaltmak üzere, sadece bu yıl sonuna kadar yapılacak destek ödemesinin 4 milyar liradan fazla olduğunu aktardı.

Bu yıl sağlık teknolojileri, yenilenebilir enerji, savunma sanayisi, elektrikli araçlar ve batarya üretimi gibi kritik alanlarda 10 yeni yatırım için proje bazlı destek kararı aldıklarını anımsatan Varank, "201 milyar liralık yatırımla hayata geçecek bu projeler sayesinde cari açığımızı 9 milyar dolar düşürmeyi hedefliyoruz." sözlerini sarf etti.

"TOGG'UN 115 TEDARİKÇİSİNDEN 86'SI YERLİ"

Varank, Türkiye'nin Otomobili Togg'un seri üretim bandından indiğine, Türkiye'deki üretim altyapısının ve Türk mühendislerinin kabiliyetlerinin hangi noktalara geldiğini gösteren en güzel örneklerden biri olduğuna dikkati çekti.

Togg'un otomotiv sektörünü ve tedarik endüstrisini kökten dönüştürme potansiyeline sahip müstesna bir proje olduğunu vurgulayan Varank, şu ifadeleri kullandı:

"Büyük bir gururla ifade etmek isterim ki, Togg'un 115 tedarikçisinden 86'sı yerlidir. Fikri mülkiyet hakları yüzde 100 bize ait olduğu için, bu yerlilik oranlarını çok daha yukarılara taşıyabilmek yine bizim elimizde. Yüce Milletimizin, bu teknoloji harikası aracı bir an önce yollarda görmek için sabırsızlandığını da biliyoruz. Bu amaçla, elektrikli araçların kullanımını yaygınlaştıracak şarj istasyonlarının kurulumu noktasında geçen sene sözünü verdiğimiz adımları attık. Uygulamaya aldığımız Elektrikli Araçlar Hızlı Şarj İstasyonu Destek Programı'yla, nisana kadar 81 ilimizde 1571 şarj istasyonu kurulacak."

Varank, Ford Otosan'ın Gölcük'teki 24,6 milyar liralık yeni yatırımıyla, yılda 210 bin elektrikli araç üretileceğini, Toyota'nın yeni nesil şarj edilebilir hibrit otomobil ve batarya üretimi için yaklaşık 7 milyar liralık yatırımını Sakarya'da hayata geçireceğini söyledi.

"33 YENİ OSB KURMAK ÜZERE ÇALIŞIYORUZ"

Proje Bazlı Teşvikler sayesinde başlayan yatırımların, Türkiye'yi "Karbon-nötr Türkiye" hedefine bir adım daha yaklaştıracağına dikkati çeken Varank, şöyle devam etti:

"Planlı sanayi bölgeleriyle, müteşebbislere, verimli, sürdürülebilir ve çevre dostu yatırım alanları sunuyoruz. Bakanlığımız kaynaklarıyla desteklediğimiz OSB'lerin sayısını AK Parti hükümetleri döneminde 192'den 345'e çıkardık. Sadece son bir yılda 18 yeni OSB kurduk. Bugün 124 OSB'mizde tahsis edilebilecek tek bir boş parsel dahi kalmadı. Yatırımcıların taleplerine yetişebilmek için 33 yeni OSB kurmak üzere çalışmalarımızı sürdürüyoruz."

Bakan Varank, cari açığın azaltılmasına yönelik büyük çaplı yatırımların desteklendiği endüstri bölgelerinin sayısının da 29'a ulaştığını belirterek, buralardaki yeni yatırımlar tamamlandığında cari açığın azaltılmasına yıllık 35 milyar dolar katkı sağlanacağını bildirdi.

Endüstri bölgeleri sayesinde şimdiye kadar ülkede üretilmeyen, tam elektrikli ticari araçların Kocaeli'nde, naftanın İzmir'de, bugüne dek tamamı ithal edilen kalıp çeliğinin Bursa'da üretildiğine değinen Varank, "Önümüzdeki dönemde de daha önce hiç üretemediğimiz karbon siyahını ya da yüzde 95'ini ithal ettiğimiz polipropileni hem üreteceğiz hem de gün gelecek ihraç edeceğiz. İşte arz yönlü politikalar, işte üretimdeki yapısal dönüşümün öncü adımları." değerlendirmesinde bulundu.

Varank, ülke genelindeki zanaatkarlarla KOBİ'leri modern iş yerlerine kavuşturduklarını belirterek, "Bugüne kadar 140 sanayi sitesi projesini destekledik. Bakınız, bu atılımlar sayesinde Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi döneminde, pandemiye rağmen sanayide tam 1 milyon ilave istihdam oluşturduk. Tüm bu rakamlara rağmen, Türkiye'de hala fabrika kurulmadığını, üretim yapılmadığını iddia eden varsa, ben kendilerini Türkiye'nin dört bir tarafındaki OSB'lere, Endüstri Bölgelerine, Sanayi Sitelerine davet ediyorum." diye konuştu.

"BİRLEŞMİŞ MİLLETLER KALKINMA ÖRGÜTÜ İLE 'DİJİTAL YOL' PROJESİNİ BAŞLATTIK"

Varank, Türkiye'yi, Avrupa Yeşil Mutabakatı'na ve karbon nötr hedefine hazırlama çalışmaları kapsamındaki faaliyetleri anlattı.

Sanayicilerin, kendi enerjisini üretmek için yaptıkları rüzgar ve güneş enerjisi yatırımlarını Bölgesel Teşvik Sistemi kapsamına aldıklarını ifade eden Varank, Kocaeli, Denizli, Eskişehir, Samsun, Trabzon ve Malatya'da model fabrikalar kurduklarını anımsattı.

Varank, Birleşmiş Milletler Kalkınma Örgütü ile "Dijital Yol" projesini başlattıklarına işaret ederek, şu bilgileri verdi:

"AB'nin 7,5 milyar avro bütçeli Dijital Avrupa Programı'na 2023 yılı itibarıyla dahil oluyoruz. Göreve geldiğimizde sadece 2 olan teknopark sayısını, verdiğimiz 2,2 milyar liralık hibe desteğiyle 96'ya çıkardık. Buralardaki 9 bine varan girişimin 44 bin 375 projesini destekledik. Bugün 59 ilimize yayılmış teknoparklarda, 87 bin 772 araştırmacı görev yapıyor. İstanbul-İzmir-Kocaeli üçgeninde inşa ettiğimiz mega teknoloji koridoru her geçen gün genişliyor. Bu yıl Bilişim Vadisi İstanbul'u faaliyete geçirdik. Bilişim Vadisi İzmir'in de temelini attık. Bilişim Vadisi Bakü için de imzaları önümüzdeki aylarda atacak, vadimizi uluslararası marka yapma yolunda önemli bir eşiği aşmış olacağız."

"AR-GE VE TASARIM MERKEZLERİNDE 81 BİN ARAŞTIRMACI ÇALIŞIYOR"

Varank, tersine beyin göçünü teşvik eden ve genç fikirlere ev sahipliği yapan kuluçka merkezi desteklerinin kapsamını genişlettiklerini ifade ederek, teknoparkların dışında kurulan kuluçka merkezlerinin de desteklerden faydalanabileceğini bildirdi.

KOSGEB ile bu yıl yaklaşık 106 bin vatandaşa girişimcilik eğitimi verdiklerini, 8 binine kadın girişimcilerin öncülük ettiği 20 bin yeni işletmenin kurulmasını sağladıklarını anımsatan Varank, KOSGEB'le destekledikleri Teknoloji Geliştirme Merkezleri (TEKMER) sayısını 17'ye yükselttiklerini kaydetti.

Varank, bu yıl kurdukları 7 TEKMER'de finansal teknolojiler, biyoteknoloji ve mobilite gibi tematik alanlarda özgün projeler geliştirildiğine dikkati çekerek, "Firmaların kendi bünyesinde kurdukları ve bakanlığımızca desteklenen AR-GE ve tasarım merkezlerinde şu anda 81 bin araştırmacı çalışıyor. İlk defa bizim dönemimizde kurulan bu merkezler 78 binden fazla inovatif projeye ev sahipliği yapıyor. 350'ye yakın firma ve 20'den fazla üniversitenin yer aldığı, sağlık, nükleer enerji, yenilenebilir enerji ve tekstil alanındaki kümeleri destekliyoruz. Yaptığımız tüm bu çalışmalar ve verdiğimiz destekler sayesinde Türkiye'de AR-GE harcamalarının GSYİH içindeki payı binde 5'ten yüzde 1,13'e çıktı. Daha da önemlisi, özel sektörün toplam AR-GE harcamalarındaki payı yüzde 29'dan yüzde 71'e yükseldi." diye konuştu

"AR-GE ORDUSUNA 23 BİN YENİ ARAŞTIRMACI DAHİL OLDU"

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, özel sektör AR-GE harcamalarının yarısından fazlasının hükümetleri döneminde kurulan AR-GE merkezlerinde gerçekleştiğini, 2002'de 40 bin olan tam zaman eşdeğer AR-GE personelinin 5 kat artarak 222 bine ulaştığını bildirdi.

Türkiye'nin AR-GE ordusuna bir yılda 23 bin yeni araştırmacının dahil olduğunu dile getiren Varank, "Teknoloji girişimlerini büyütecek girişim sermayesi fonlarına Kalkınma Ajanlarımızla 500 milyon lira katkı sağlıyoruz." ifadesini kullandı.

Varank, girişim sermayesi fonlarına örnekler vererek, globaldeki düşüş trendinin aksine Türk girişimcilik ekosisteminin altın çağını yaşadığını vurguladı.

"NEW YORK'A HAMBURGER YEMEYE GİTMEYE GEREK YOK"

Bakan Varank, Türk teknoloji şirketlerinin 2021'de aldıkları yatırımın bir önceki yıla kıyasla 9 kat artarak 1,5 milyar dolara ulaştığını belirterek, "Bu yıl da performansımız yükselerek devam ediyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanı olarak, bu komisyonda ilk bütçe sunumumu yaptığımda ülkemizde milyar dolar değerlemeye ulaşan tek bir teknoloji girişimi yoktu. Gururla ifade etmek isterim ki Türkiye'nin 6 unicornu, bizim tabirimizle 6 turcornu var. Teknoloji ekosisteminde ne olduğunu görmek için New York'a, Londra'ya hamburger yemeye gitmeye gerek yok. Türkiye'deki teknoparkları gezdiğiniz zaman bu ekosistemin ne hale geldiğini görebilirsiniz." değerlendirmesinde bulundu.

CHP milletvekilleri, bu sözlere tepki göstererek, Varank'ın bu sözlerinin hakaret içerdiğini savundu. CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, Varank'a yönelik "provokatör" ifadesini kullanarak, komisyondan ayrıldı.

Varank, Bekaroğlu'na, "Terbiyesiz, yaşından başından utan." diye karşılık verdi.

Yaşanan kısa süreli gerginliğin ardından Varank, sunumuna devam etti.

Teknoloji tabanlı girişimcilere destek olacakları Turcorn100 programıyla bu rakamları yukarıya taşıyacaklarını aktaran Varank, küresel AR-GE ve inovasyon liginde yükselişin sürdüğünü, uluslararası iş birliklerinin güçlendirildiğini söyledi.

Varank, 2022 yılı içinde, bilim, sanayi, teknoloji alanlarında 30 ülke ile 42 uluslararası anlaşma ve mutabakat zaptı imzaladıklarını, bu iş birliklerinin de katkısıyla, bilim ve araştırma kapasitesinin geliştiğini vurguladı.

Türkiye'nin Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı tarafından yayımlanan Küresel İnovasyon Endeksi'nde bu yıl 4 basamak daha tırmanarak 37. sıraya yükseldiğini bildiren Varank, şunları kaydetti:

"Ülke Orijinli Endüstriyel Tasarımlar kategorisinde birinci sırada, 6 farklı göstergede ise ilk 10'da yer alıyoruz. Ülkemizden 213 proje, dünyanın en büyük bütçeli sivil AR-GE programı olan Ufuk Avrupa'dan son 18 ayda 108 milyon avroluk kaynak kazandı. Ufuk 2020 programında 7 yıllık dönemde Türk kuruluşları 29 projeye liderlik etmişken, Ufuk Avrupa'da bu sayı 1,5 yılda 24 oldu. AB eş-finansmanıyla desteklediğimiz Rekabetçi Sektörler Programı kapsamında, bu yıl imalat sanayimizin yeşil ve dijital dönüşümüne hizmet eden yaklaşık 60 milyon avro bütçeli 10 projeyi daha hayata geçirdik. Endüstriyel Tasarım ve prototipleme merkezlerini, Türkiye'nin en büyük gıda AR-GE ve inovasyon merkezini, yosunlardan jet yakıtı üretecek Avrupa'nın ilk ve tek karbon negatif biyorafinerisini ülkemize kazandırdık. AB ile 'Bilim, Araştırma, Teknoloji ve Yenilik' alanında Yüksek Düzeyli Diyalog mekanizmasını ilk defa kurduk, ilk toplantıyı 15 Kasım'da Brüksel'de gerçekleştirdik."

"YAPAY ZEKA KÜRESEL ORTAKLIĞININ ÜYESİ OLDUK"

Varank, bugün itibarıyla yapay zeka çalışmalarında önemli bir referans noktası olan Yapay Zeka Küresel Ortaklığının (GPAI) üyesi olduklarını bildirerek, nitelikli insan kaynağını el üstünde tutmaya devam ettiklerine işaret etti.

OSB'lerde aranan eleman ihtiyacını, müşterek katkılarla karşılaşmak amacıyla Türkiye genelindeki OSB'lerde 90 meslek lisesi açtıklarının altını çizen Varank, "Bu okullarda halihazırda 80 bin öğrencimiz eğitim görüyor. Mesleki eğitim merkezlerinde 1 milyonun üzerinde gencimize eğitimler veriliyor. 81 ilimizin tamamında bir DENEYAP Teknoloji Atölyemiz var. Bugün itibarıyla 17 bin 920 evladımız DENEYAP Türkiye projesi kapsamında ücretsiz eğitimler alıyor. İstanbul ve Kocaeli'deki uluslararası Ekol 42 okullarından her yıl 750 yazılımcıyı ekosisteme kazandırıyoruz. Hedefimiz bu yazılım okullarını diğer illerimize yaygınlaştırmak." değerlendirmesinde bulundu.

Varank, Türkiye Açık Kaynak Platformu'ndaki ulusal ve uluslararası paydaşların sayısının 100'e ulaştığını ifade ederek, TÜBİTAK Ortaokul ve Lise Araştırma Proje Yarışmalarına katılan öğrencilerin, bir yılda yüzde 100 artarak 72 bin olduğunu bildirdi.

"YILBAŞINDAN BU YANA KOBİ'LERE 8,3 MİLYAR LİRA KAYNAK SAĞLADIK"

Varank, yılbaşından bu yana KOBİ'lere 8,3 milyar lira kaynak sağladıklarını belirtti.

Bakan Varank, bu kaynağın yaklaşık 7 milyar lirasını, Mikro ve Küçük İşletmelere Hızlı Destek Programı kapsamında Kovid-19 salgınından etkilenen 47 bin 615 işletmeye aktardıklarını anımsatarak, meslek lisesi ya da üniversiteden yeni mezun 89 bin 970 gencin KOSGEB'in bu programı sayesinde ilk kez istihdam edildiğini kaydetti.

KOBİ finansman destekleriyle 1,2 milyar liralık kredi hacmi oluşturduklarına dikkati çeken Varank, Kültür ve Turizm Bakanlığı işbirliğiyle, Anadolu'nun kadim meslek ve zanaatlarını yaşatmak üzere Yaşayan Kültür Mirası İşletmeler Destek Programı'nı uygulamaya aldıklarını ifade etti.

Dijital Dönüşüm Danışmanlığı Desteği ile işletmelerin mevcut durumlarının analiz edildiğini ve dijitalleşmeye yönelik bulut bilişim, nesnelerin interneti ve robotik yatırımlarını desteklediklerini hatırlatan Varank, "Başlattığımız tedarikçi geliştirme faaliyetleri kapsamında KOBİ'lerimizi global markalarla eşleştirerek yeni pazarlara açılmalarını sağlıyoruz." dedi.

"İLK YERLİ METRO SİNYALİZASYON SİSTEMİNİN TESTLERİ DEVAM EDİYOR"

Varank, TÜBİTAK ile bilim ve inovasyonu desteklemeye devam ettiklerini belirterek, "Bu yıl 2 bin 500'ü KOBİ olmak üzere, 3 bin işletmeye, 177 üniversitenin 8 binin üzerindeki Ar-Ge projesine 2 milyar liraya yakın destek sağladık. Desteklediğimiz akademik Ar-Ge projelerinde 15 bin araştırmacı,14 bin 300 bursiyer görev alıyor. Yerli haberleşme uydusu, elektrikli lokomotif, akıllı sualtı silah ve savunma sistemleri gibi kamunun yararlanıcısı olduğu kritik projelere bu yıl 1 milyar liraya yakın kaynak aktardık." diye konuştu.

TÜBİTAK Patent Tabanlı Teknoloji Transferi Destekleme Programı ile 58 ulusal ve 26 uluslararası patentin sanayiye aktarılmasını sağladıklarını dile getiren Varank, sosyal ve beşeri bilim araştırmaları için TÜBİTAK bünyesinde özel destek programı uyguladıklarını söyledi.

Türkiye'nin ilk yerli metro sinyalizasyon sisteminin, Gayrettepe-İstanbul Havalimanı hattındaki testlerinin devam ettiğini anlatan Varank, bu sistemin yaygınlaşmasının Türkiye'ye 350 milyon avro katma değer sağlayacağını aktardı.

"MİLLİ MUHARİP UÇAĞIMIZIN GÖREV BİLGİSAYARINI BAŞARIYLA ÜRETTİK VE TUSAŞ'A TESLİM ETTİK"

Varank, geliştirilen teknolojilerle Türkiye'nin, kendi savaş yönetim sistemiyle denizaltısından kendi torpidosunu güdüleyebilen dört ülkeden biri olduğuna dikkati çekerek, "5. nesil bir savaş uçağı olacak Milli Muharip Uçağımızın görev bilgisayarını başarıyla ürettik ve zamanından önce TUSAŞ'a teslim ettik." açıklamasında bulundu.

Söz konusu görev bilgisayarında çalışan gerçek zamanlı işletim sisteminin çok çekirdekli sürümünü de yine Türk mühendislerin geliştirdiği belirten Varank, "Ben Milli Mahirip Uçağımızın uçuş bilgisayarını burada gururla gösterdiğimde 'sadece savaş teknolojisine yatırım yapıyorsunuz' diyenler çıkacaktır. Onlar için de Tam Otomotik Harici Defibrilatör. Yani kalp elektro-şok cihazını da komisyonumuza getirdim. ASELSAN'ın yerli bir start up ile birlikte geliştirdiği bu ürün ani kalp durmalarına müdahalede kullanılıyor." ifadesini kullandı.

"COĞRAFİ İŞARETLİ ÜRÜNLERİN SAYISI, BİR YILDA 932'DEN 1250'YE YÜKSELDİ"

Ay araştırma misyonunda kullanılacak uzay aracının ve hibrit roketin kavramsal tasarımları ile ön tasarımlarının tamamlandığını ve kritik tasarım aşamasına geçildiğini aktaran Varank, hibrit roket motorunun uzay ortamındaki testlerine başlandığını dile getirdi.

Varank, Türk uzay yolcusunun seçiminde artık son aşamaya geldiklerine dikkati çekerek, bilim misyonu kapsamında Uluslararası Uzay İstasyonu'nda yapılacak deneylere ilişkin hazırlıkların da sürdürüldüğünü belirtti.

Bölgesel Konumlama ve Zamanlama Sistemi Projesi kapsamında Atomik Saat Geliştirilmesi çalışmalarına başladıklarına da değinen Varank, sona yaklaştıkları Doğu Anadolu Gözlemevi Projesi'nde, Avrupa'nın en büyük tek parça aynasının montajının da tamamlandığını anlattı.

Bakan Varank, sınai mülkiyet hakları alanındaki yükselişin devam ettiğine işaret ederek, şunları kaydetti:

"2002 yılında ülkemizde sadece 73 yerli patent tescillenirken, 2021 yılında bu sayı 46 katına çıkarak, 3 bin 342 oldu. Dünyada yerli patent başvurularında 14'üncü, marka başvurularında 7'nci, tasarım başvurularında ise 4'üncü sıradayız. Ülkemizin tarihi, kültürel ve yöresel değerlerinin markalaşma sürecini güçlendiren coğrafi işaretli ürünlerin sayısı, bir yılda 932'den 1250'ye yükseldi."

"STANDARTLARA UYGUN OLMAYAN 5 BİN 149 ÜRÜNÜN ÜLKEYE GİRİŞİNİ ENGELLEDİK"

Bugüne kadar Uluslararası Akademi ve Genç Bilim İnsanı Ödülleri kapsamında 598 bilim insanını, Bilimsel Telif Eser Ödülleri'ndeyse 219 eser sahibini desteklediklerini anımsatan Varank, sağlık bilimlerinden beslenmeye, Rusya-Ukrayna savaşından biyokütle enerjisine kadar güncel ve tematik birçok başlıkta bilimsel rapor ve eserlerin kamuoyuyla paylaşıldığını vurguladı.

Varank, Türk Standardları Enstitüsünün (TSE), standardizasyon ve belgelendirme çalışmalarıyla küresel pazarlara erişimde iş dünyasına öncülük ettiğine dikkati çekerek, "Bu yıl TSE laboratuvarlarında 110 binden fazla deney gerçekleştirdik. 2 bin 316 standart yayımladık. 20 bin ürün belgesi, 9 bin yönetim sistemi belgesi, 30 bin hizmet yeri belgesi, 20 bin eğitim sertifikası düzenledik." bilgisini paylaştı.

İthalat denetimleriyle standartlara uygun olmayan 5 bin 149 ürünün ülkeye girişini engellediklerini kaydeden Varank, Eskişehir Beylikova'da dünyanın Çin'den sonraki en büyük nadir toprak elementi rezervini keşfeden Eti Maden'in çalışmalarına 5 yılda 35 bin analiz hizmeti sunarak destek olduklarını anlattı.

Bakan Varank, siber güvenlik alanında 1079 beyaz şapkalı "hacker"a uzmanlık sertifikası verdiklerine işaret etti. Küresel düzeyde büyüyen yeşil finansman imkanlarından Türkiye'deki projelerin yararlanabilmesini desteklemek için değerlendirme hizmeti sunmaya başladıklarını dile getiren Varank, helal belgelendirme faaliyetlerine, gıda ve kozmetik alanlarının ardından, turizm sektörüyle devam ettiklerini aktardı.

Etkin piyasa gözetimi ve denetimiyle tüketicilerin korunduğunu ve adil rekabet şartlarının oluşturulduğunu vurgulayan Varank, "1208 denetçimizle, yılın ilk 10 ayında 33 bin denetim yaptık. Teknik düzenlemelere aykırı 3 bin 400 ürün için idari yaptırım uyguladık. Yasal metroloji kapsamında başta akaryakıt ve LPG sayaçları olmak üzere, 1,6 milyon ölçüm cihazının muayenesini gerçekleştirdik." diye konuştu.

Varank, bakanlıkla birlikte bağlı ve ilgili kuruluşların Sayıştay raporlarında herhangi bir kamu zararı tespiti bulunmadığına işaret ederek, Sayıştay tarafından, mali rapor ve tabloların önemli yönleriyle doğru ve güvenilir bilgi içerdiği kanaatine varıldığını söyledi.

Bakanlık ile bağlı ve ilgili kuruluşlara geçen yıl Bütçe Kanunu ile 20 milyar 483 milyon 580 bin lira ödenek verildiğini belirten Varank, "Yıl içerisinde yapılan eklemelerle 28 milyar 577 milyon 350 bin 521 liraya ulaşan ödeneğin, 25 milyar 978 milyon 799 bin 391 liralık kısmı bütçe giderine dönüştü. 519 milyon 988 bin 895 liralık kısmı ise 2022 yılı bütçesine devretti." açıklamasında bulundu.

Bu yıl, dünyanın en büyük Bilim ve Mühendislik Yarışması olan ISEF'ten 7 ödül alındığını anımsatan Varank, şöyle devam etti:

"Uluslararası bilim olimpiyatlarında 8'i altın, toplamda 50 madalya kazandık. Antalya'da 45 katılımcı ülkeye ev sahipliği yaptığımız Avrupa Kızlar Bilgisayar Olimpiyatı'nda Duru Özer altın madalya kazanarak göğsümüzü kabarttı. Önümüzdeki yıl da Balkan Matematik Olimpiyatı'na biz ev sahipliği yapacağız. Bu yıl, 81 ilimizdeki 4 bin 860 okulda 500 bin öğrencimizin projelerini sergilediği bilim fuarları gerçekleştirdik. Temel ve beşeri bilim alanlarının gelişimini teşvik etmek üzere 2 bin 850 lisans öğrencimize başarı bursu verdik. AR-GE merkezlerinde ve teknoparklarda istihdam edilen temel bilim mezunu araştırmacılara 49 milyon lira maaş desteği sağladık. Aynı desteği bundan sonra Uzay, Havacılık, Endüstriyel Tasarım, Moleküler Biyoloji ve Biyoteknoloji gibi bölümlerden mezun araştırmacılara da sağlayacağımızın müjdesini ilk kez buradan duyurmak istiyorum."

Varank, bu yıl destekledikleri 3 bine yakın araştırmacının, tecrübe kazandıktan sonra ülkeye dönerek AR-GE ve yenilik ekosistemine güç katacağını belirterek, bilim ve teknoloji meraklısı bir nesil için faaliyetleri çeşitlendirdiklerini vurguladı.