50 yıllık sorun: Venezuela

ABD’nin askeri, endüstriyel, petrol, finansal ve ticari kompleksinin eskiden beri milim milim takip ettiği ülkelerden biri de Venezuela’dır. “Venezuela yaklaşık 50 yıldır yukarıda adı geçen kompleks üzerinden ABD’ye sistematik stres testi uygulayan bir mekanizma olarak işlev görmektedir” analizi Venezuela’yı hep zorlamıştır. 

ABD’nin finansal, ticari, istihbâri ve petro-strateji merkezleri Venezuela’nın içinde bulunduğu yüzlerce senaryo oluşturmuştur. Bunların yine onlarcası dolayısıyla Venezuela ile ilgili gelişmeler son 10 veya 20 yılın dinamikleri ile izah edilemez. Daha eskiye dayanan bir geçmişi vardır. 

Şüphesiz Venezuela ile ilgili genel tablo, Latin Amerika’nın da yoğunlaştırılmış bir jeopolitik fragmanıdır. Fragmanı böyle ise filmini hesap etmek için epey yüksek işlemcili bir bilgisayarlar sistemi gereklidir. 

ABD’nin Venezuela merkezli tüm stres testlerinden ciddi hasarlar aldığı ve aynı zamanda ciddi kazanımlar elde ettiği gerçeği ne tür bir makas ve ne tür bir jeopolitik, petro-stratejik, finans, politik ve askeri endüstriyel tablo üretilmek istendiği sorusunun cevabı konusunda çeşitli soru işaretlerinin üretilmesine sebep olmaktadır. 

Nikaragua ve Grenada gibi ülkeler üzerinden de geçmişte stres testlerine tabi tutulan ABD genel denkleminin yeniden oluşturulması sorunsalı, bugünkü kaotik jeopolitiği daha da ağırlaştıracaktır. Venezuela sorununun alacağı siyasal renk ne olursa olsun, Latin ve Orta Amerika üzerinden ABD’nin genel kurulum denklemi sürekli revize edilecek, güncellenecek bir mahiyet arz etmektedir. 

Bu bağlamda Suriye, İran ve Suudi Arabistan'ın da içinde bulunduğu daha geniş bir liste, küresel sistemin küresel denklemini yeniden oluşturmakta kullanılan çeşitli siyasal, dinsel, finansal, istihbâri, ticari ve mali ağırlık birimlerine dönüşmüş durumdadır. Bütün bu tablo, ülkeler ile ilgili titiz muhasebe kayıtlarının tutulduğu bir küresel müşavirlik olgusunun ötesine geçmektedir. 

Aynı anda onlarca önemli devletin ve yüzlerce küresel ölçekli ekonomik ve teknolojik devin “hesap hareketleri”nin izlendiği ve anında müdahale edildiği bir harekât yönetim üssü söz konusudur. 

Böylesi bir küresel tablo, küresel “ittifak takımları”nın oluşmasına da sebep olmaktadır. Devletleri çoklu zekâdan hiper zekâya geçmeyi zorunlu bırakan bu mega puzzle, en çok da istihbarat teşkilatlarını zorlamaktadır. 

Venezuela söz konusu olunca G-7’lerin istihbarat, diplomasi, petro-politik ve finansal politik merkezleri üst düzey alarma geçerler. G-7’lere şimdi G-20’leri de eklemek zorunludur. 

Objektif uluslararası ilişkiler okuması ve analizi yapılırsa Venezuela ve bileşenleri, ABD ve bileşenleri gibi iki tablo oluşacaktır. Fakat derinlikli bir analiz Venezuela bağlamında öncelikle ABD ve sonra da küresel denklem hep yeniden kurulmuştur. 

Küresel denklemin stratejik fermuarlarından biri olan Venezuela küresel kaderin belirlendiği önemli bir jeopolitik merkezdir. Türkiye’nin bu gelişmeleri yakından takibi olağanüstü stratejik öneme sahiptir. 

Uzaktaki davulun sesini iyi analiz edersek alanımızda ne tür bir oyun oynanacağını bilip ona göre hazırlık yapabiliriz.