Yapay Zekâ (3) 

Yapay zekâ tehlikeli mi, kötü ellerde ne yapabilir? Tesla’nın CEO’su Elon Musk, ABD’de bir toplantıda yapay zekâya karşı uyardı, “Yapay zekâ alanında en yeni çalışmalara ulaşabiliyorum ve insanların bu konuda endişelenmesi gerektiğini düşünüyorum” dedi. Musk’ın bu cümlesi aslında, “Yapay zekânın ne olduğu konusunda kamuoyunun bildiklerinin daha ötesinde ve yeni bilgilere sahibim ve bu nedenle endişeliyim” mesajı içeriyor. Yapay zekâ, ağ üzerinden istediği her yere ulaşabilir. Önüne çıkacak şifreleri kırması pek zamanını almayacaktır. Çok bilinmeyenli, çok parametreli konularda müthiş isabetli analizler yayınlayabilir. Gizli bilgi-belgeleri ifşa edebilir. Gerçek sebep bu olmasa da, Katar krizini tetikleyen hadisede olduğu gibi, bir yapay zekâ, devlete ait bir siteden, resmi haber ajansı üzerinden, devlet başkanının ağzından olmadık demeçleri yayına verebilir, hatta bunun montajlanmış sesli versiyonunu da hazır da tutabilir. Merak edenler bakabilir: https://twitter.com/bbcturkce/status/887395970211819520 
Uzaya çok hâkimmişiz gibi bütün verilerimiz, adres ve banka bilgilerimiz, bütün mahkeme kayıtlarımız, suçların tafsilatları, tarafların ifadeleri siber âlemde yüklü. Yapay zekâ sahibi bir program, polisin GBT havuzuna girip birtakım değişiklikler yapabilir, sahte tutuklama kararları çıkartabilir, velhasıl adalet ve güvenlik mekanizmasında çok ciddi kargaşalara sebep olabilir, devleti çalışamaz hale getirebilir. 
Öte yandan yapay zekâ, yavaş yavaş insanlı terör örgütlerinin de sonu demektir.  Bizi en çok düşündürmesi gereken husus, yapay zekânın kendi kendini geliştirebiliyor olması. Acaba bu, kendi kendinin farkına varıp, insanın kontrolünden çıkmaya kadar varabilir mi, yapay zekâ kendi kendine kod yazabilir mi? Bu yazdıklarımızın -şimdilik kısmen- aşağı yukarı mümkün olduğunu gösteren kanıtlar aslında ortalıkta dolaşıyor. İşte bir örnek: “Yapay zeka, klip yönetti… Cannes’ta Uluslararası Lions Reklam Festivali'nde yapay zekanın 'yönettiği' bir müzik klibi gösterildi. Reklam şirketi Saatchi and Saatchi'nin yaptığı klipte, bir Fransız müzik grubu yer alıyor. Saatchi and Saatchi'nin film ve içerik yönetmeni Andy Gulliman'a göre bilgisayara sadece şarkı yüklendi. Bilgisayar, filmin senaryosunu ve tretmanını (hangi sahnede ne yapılacağını) kendisi yazdı. Daha sonra yapımcıların 'AI Spielberg (Artifical Intelligence-Yapay Zeka)' adını taktıkları başka bir makine, kameraları ve drone'ları kullanarak klibi yönetti. Klibin yapımında IBM Watson, Microsoft chatbot ve Ms Rinna gibi farklı yapay zekâ programları kullanıldı. Örneğin IBM Watson, şarkının sözlerini analiz ederek 'duygusal dökümünü' çıkardı. Kurgu aşaması için müziğin ritmi ve duygusuna göre sahnelerin nerelerde kesileceğini belirlemesi için bir program yaratıldı. Filmin kadrosu da yine bir program tarafından seçildi. Bu program, oyuncuların beyin verilerini inceledi. Bunun sonunda film ve şarkıda tespit edilen duyguları yansıtacak oyuncular seçildi.” (BBC, 24 Haziran 2016) 
Musk: “Bir dünya savaşı başlatabilir” 
Geçenlerde Google’ın yapay zekâsı, insandan komut almadan kendi kendine koşmayı öğrendi. Elon Musk’a göre “En tehlikeli olanı, aynı zamanda hayal etmesi en güç olanı, onun elle tutulur olmaması, çünkü fiziksel değil, o, bilgisayar ağında yaşayan bir derin zekâ.” Google’ın geliştirdiği bir başka yapay zekâ, 2016’da ilk kez Go Şampiyonu Fan Hui’yi Go oyununda yendi. Elon Musk: “O artık en iyi 50 oyuncu ile aynı anda oynuyor ve hepsini ezip geçiyor. Ağdaki yapay zekâ ne yapabilir? Bir dünya savaşı başlatabilir.”  (Almanyanın Sesi, 17 Temmuz 2017) 
Google'ın başmühendisi Ray Kurzweil de yapay zekâdan kaygılı. Kurzweil, süper-zekâ yazılımlarını kısıtlayamaya gücü yetecek ahlak kodları yazmanın çok zor olabileceğini söyledi. Bilim kurgu yazarı Charles Stross ise, “Yapay zekalar tehlikeli olabilir. Ama bunun tek sebebi bu yapay zekânın hizmet ettiği insanlar olur. Pilotsuz uçaklar insanları öldürmez, pilotsuz uçaklara koordinatlar vererek görevlendiren ve insanları öldürmek için Hellfire füzeleri göndertenlerdir insanları öldüren. Asıl bu aygıtları kontrol edenlerin niyetleri sorgulanmalı” diye konuşuyor. (Hürriyet, 7 Aralık 2014) 
Yapay zekâ, askeri alanda 20 yıldır kullanılıyor. Bugün Google, “zeki silah” üretme kapasitesine erişmiş durumda.  “Amerika, yapay zekâyı, savunma stratejisinin merkezinde konumlandırmaya hazırlanıyor. Kendi kendine hedefleri belirleme ve buna göre karar verip eyleme geçme becerisine sahip olan yapay zekâ sahibi silahlar, geleceğin savunma taktiğinin bir parçası haline gelecek.” (New York Times, 26 Ekim 2016) 
Binlerce yıl, at, eşek gibi hayvanları ulaşım ve taşıma aracı olarak kullanan insan, makineyi icat etti. Otomobilden en karmaşık sistemlere sahip uçağa kadar bu makineleri insanlar kullanıyor. Ancak şimdi yapay zekânın ilk kurbanları bu makinelere ilk binenler, “şoförler”i olacak, onları sırtından atacak gibi. Makineler yavaş ama emin şekilde insanlardan daha akıllı ve insandan daha bağımsız hale geliyor. Gidişat, insanın tamamen devre dışı kalmasına kadar varır mı? İnsana karşı bir yapay zekâ+makine ittifakı mümkün mü? Hükmü bitmiş, dönemi çoktan kapanmış işlerin peşinde zaman ve kaynakların israf edilmediğinden emin olunmalı. Bugün dünyanın en iyi daktilosunu üretmenin bir anlamı var mı? (Son)