Biden'a en yakın isimden Türkiye açıklaması: Güveni yine inşa edebiliriz

Akşam Washington Temsilcisi Yavuz Atalay'a konuşan, ABD Başkanı Biden'a en yakın isimlerden olan Demokrat Milletvekili Andy Kim, anlaşmazlık konularına takılmak yerine ortak çıkarlara dayalı uzlaşma alanlarına yoğunlaşmak gerektiğini vurgularken, Kongre'de de bu yönde tavır alacağını belirtti.

Andy Kim, AKŞAM'ın sorularını şöyle cevapladı:

EN AZINDAN BİR KISMINI...

Kongre, Türkiye'nin Rusya'dan S400 almasını uzun süredir sorun olarak görüyor. Şu an Kongre'nin güncel görüşü ve sizin görüşünüz nedir?

ABD'deki birçok insanın S-400 konusunda endişelendiğine inanıyorum. Mesele sadece S-400 değil. Mesele, ABD-Türkiye ilişkilerinin geleceği ile ilgili. Daha önce diplomat olarak çalışmış biriyim. ABD tarafında, S-400 konusunda; Türkiye tarafında ise ABD'nin Suriye'de ne yaptığı konusunda zorluklar var. Anlıyorum. Daha önce Türkiye ile yakın çalışmış biri olarak bu tür zorlukların aşılabileceğine, ilişkimizi güçlendirmenin ve son birkaç yılda yıpranan güvenin bir kısmını yeniden inşa etmenin yollarını bulabileceğimize inanıyorum.

Türkiye ABD'den Patriot almak istedi ancak ABD satmadı. Türkiye'nin başka seçenekler araması normal değil mi?

Bu tür satın almalarla (S-400) ilgili olarak, umut edilen, NATO ittifakı içinden bir tür silah sistemi bulabilmemizdir. Türkiye'nin (Patriot) almayı denediğini, kendi açılarından uygun bir maliyetle bulamadıklarını söylediğini biliyorum.

ABD niçin Patriot satmadı Türkiye'ye?

O pazarlık sürecine dair detayları bilmiyorum. Kapalı görüşmelerdir. Ama kesinlikle araştıracağım. Biz bir müttefikiz, umarım her açıdan daha güçlü bir müttefik ve ortak olabiliriz. Şu anda karşı karşıya olduğumuz bu sorunların gerçekten çözülebilir olduğunu düşünüyorum. S-400 ya da ABD'nin Suriye'de ne yaptığıyla ilgili endişeler yüzünden ülkelerimiz arasındaki ilişkilerin çözümsüz olmasını istemiyorum. Bunlar ele alabilmemiz gereken şeyler.

FARKLILIKLARA DEĞİL FAYDAYA BAKALIM

ABD'de birçok politikacı artık Türkiye için sadece 'müttefik' ifadesini kullanıyor. Size göre Türkiye sadece müttefik mi yoksa müttefikten fazlası mı?

Uluslarımız arasında özel bir ilişki olduğuna ve böyle devam etmesi gerektiğine kesinlikle inanıyorum. Bunu güçlendirmek için yapabileceğimiz çabaları kesinlikle destekliyorum. Türkiye'nin gerçekten önemli bir bölgesel rol oynayabileceğini ve oynaması gerektiğini düşünüyorum. Ve bunun faydalarını ileriye dönük olarak görüyorum. Ama bu vizyonun neye benzediği konusunda bazı zorluklarımız ve farklılıklarımız var. Daha derin diplomatik angajman, bunların çoğunu ele alabilir. Kongredeki ofisimde Türk yetkililer ile oturdum. Konuşmamızda zorlukları ortaya koyduk, birlikte yaptığımız tüm önemli işleri ve diğer tüm işleri de konuştuk. Bazen, birbirimize sağladığımız faydalara değil, farklılıklara çok fazla odaklanıyoruz.

Türkiye'nin Rusya ilişkilerinde ABD'nin tavrı rol oynadı mı?

İki ülkenin birbirine karşı sergilediği tutumun ilişkileri olumsuz yönde etkilediğini düşünüyorum. S-400 ve F-35 konusu, birbirimize ne kadar güvendiğimiz ve ilişkimizin seyri konusunda referans haline geldi. Tartışma da buradan çıkıyor. Bence birbirimize olan bağlılığımızı gösterebilmemizin başka yolları var. İkili ilişkilerimizin tamamını silah anlaşmalarıyla ilgili bir soruya bağlamak yanlış ve sorunlu.

Türkiye F-35 ortaklığı ve uçaklar için para ödedi. Bunu geri alması için bir çalışma var mı?

Bu, Biden yönetimine ve Savunma Bakanlığı'na yöneltmemiz gereken bir soru. Ancak ben de bu konuya dahil olmaya çalışmaktan, faydalı bir rol oynamaktan ve işi doğru sonuçlandırabilmekten mutluluk duyarım.

TÜRK İHA'LARI NATO'YU GÜÇLENDİRİR

Dünya Türk İHA'larını konuşuyor, siz takip ediyor musunuz?

Türkiye yeteneklerini arttırdı. Bu aynı zamanda NATO ittifakını ayağa kaldıracak ve yeteneklerimizi güçlendirecek bir şey. Bu yeniliğe yatırım yapmamız önemli ve Türkiye'nin bunu yaptığını görmekten memnunum.

Kongre gündeminde Türkiye'ye ilişkin yeni konular var mı?

Kongre'de Türkiye-ABD ilişkisinin önemini gösterecek güçlü sinyaller, angajman ve eylemler verebileceğimizden umutluyum. Bu ilişkinin şu anda nerede durduğu konusunda hüsrana uğrayan Kongre üyeleri de var. Bence birlikte çalışabilirsek karşılıklı faydamız var. Özellikle Ortadoğu ve Orta Asya'daki bölgesel dinamikler söz konusu olduğunda... Ben, birkaç kez Türkiye'ye gelebildiğim için kendimi şanslı hissediyorum. Bu yüzden konuya kişisel bir bağ hissederek bakıyorum. ABD-Türkiye ilişkilerinin uluslarımıza getirebileceği faydaları anlamalıyız. Bu yüzden iki ülke arasında köprü olabilecek biri olmayı umuyorum. Evet, bazı zorluklarımız, bazı hayal kırıklıklarımız var ama birbirimizle olan ilişkimizi sadece bu anlaşmazlıklar üzerinden tanımlamayalım. Uluslarımız arasında yaptığımız çok güzel şeyler var.

SURİYE'DE SONSUZA DEK KALMAYACAĞIZ

Afganistan'dan çekilme kararı doğru muydu?

Ben 10 yıl önce savaşın zirvesinde Afganistan'da görev yaptım. Zorlukları kendi gözlerimle gördüm. 20 yılda yapmak istediğimiz şeyi başaramadık. Daha fazla kalmak bir şeyi değiştirmeyecekti. Ama nasıl yapıldığı ile ilgili hayal kırıklıklarım var.

ABD'nin Suriye ve Irak'tan da askerlerini çekmesi gerektiğini düşünüyor musunuz?

Bu alanlarda hâlâ kalan tehdidin ne olduğuna bakmamız gerekiyor. Irak ve Suriye'de de hâlâ DEAŞ ve diğer savaşan gruplar konusunda endişeliyiz. Henüz hemen çekilebileceğimiz seviyede olduğumuzu düşünmüyorum. Ancak ABD'nin sonsuza kadar orada kalmak istemediği düşüncesine doğru ilerliyoruz.

Suriye ve Irak gibi yerlerde ABD neden Türkiye ile çalışmak yerine terör bağlantılı gruplarla çalışıyor?

Türkiye'de daha önce de PKK'nın saldırılarını gördük. Suriye'deki güçlerin PKK ile ne kadar bağlantılı olduğu konusunda görüş ayrılıkları var. Bunun büyük bir anlaşmazlık alanı olduğuna katılıyorum. ABD'nin Suriye'de yaptığı ve Türkiye'yi rahatsız eden şeyler var; ABD'nin hayal kırıklığına uğradığı şeyler var. Ama Türkiye ile daha verimli bir ilişki kurabilmenin bir yolunu bulabileceğimizi umuyorum.