Başkan Erdoğan ile Al Sarraj'ın attığı imza, Mısır ve Yunanistan'ı telaşa soktu

Türkiye ile Libya arasında imzalanan mutabakat zaptı Türkiye'nin Doğu Akdeniz'de kıyı komşusu olan bir ülkeyle bölgedeki stratejik haklarını korumak amacıyla imzaladığı ilk Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) sınırlandırma anlaşması. Türkiye'nin bölgedeki haklarını temsil etmesi için stratejik önemi büyük olan mutabakat zaptı Yunanistan ve Mısır'da büyük bir telaşa neden oldu. Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Mısır ve Yunanistanlı bakanlar anlaşmanın ardından hızlı bir telefon trafiği gerçekleştirdi.

YUNANİSTAN VE MISIR'DAN TEPKİ

Yunanistan ve Mısır, Türkiye ile Libya arasında imzalanan "Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası"na tepki gösterdi. Yunanistan Dışişleri Bakanlığı, mutabakatın uluslararası deniz hukukunun ihlali anlamına geldiğini ve iyi komşuluk ilişkileri prensibiyle bağdaşmadığını savundu. Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Türkiye'nin Atina büyükelçisi Burak Özügergin'i bakanlığa çağırarak konuyla ilgili izahat talep etti. Dendias, Libya ve Türkiye arasında her türlü deniz anlaşmasının "çok bariz bir şeyi göz ardı ettiğini", bunun da "bu iki ülke arasında Girit gibi büyük bir coğrafi kara parçası bulunduğu gerçeği olduğunu" kaydetti. Dendias, "Neticede sınırlar üzerinde böyle bir girişimde bulunmak absürt" ifadesini kullandı.

Mısır da yaptığı son dakika açıklamasında anlaşmayı "yasa dışı" olarak niteledi ve "herhangi bir üçüncü tarafın çıkarlarını ya da haklarını etkilemediğini ve bağlayıcı olmadığını" savundu.

10 BAŞLIKTA KAZANIMLAR 

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, BM nezdinde tek meşru hükümet olan Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Başkanlık Konseyi Başkanı Fayez Al Sarraj ile önceki gün "Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası" imzaladı. Erdoğan'ın, Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki deniz hak ve menfaatlerinin korunması ve oynanan oyunların bozulması için verdiği talimat ile teknik çalışmalar başlatılmıştı. Erdoğan'ın talimatı üzerine meşru Libya hükümeti ile irtibat geçilerek, "Libya Kara ve Deniz Hudut Komitesi" oluşturuldu. Komite, 18-19 Kasım 2019 tarihlerinde teknik çalışmaları yaptı. Deniz hukuku uzmanları, Libya ile imzalanan anlaşmanın kazanımlarını 10 başlıkta özetledi.

Türkiye'nin kazanımları özetle şöyle sıralandı:

- Türkiye ile Libya arasında sınırlandırılan deniz yetki alanı şeridi, Yunanistan-GKRY-Mısır arasında bir kalkan şeklinde yer aldı. 

- GKRY ile Yunanistan ikilisinin savunduğu, AB tarafından desteklenen ve Sevr niteliğindeki Sevilla Haritası ile Türkiye'yi 41 bin km2’lik bir deniz alanına hapsetmek gayesi ile yapılan hesaplar bozulmuş ve çöpe atılmıştır. AB, Yunanistan ve GKRY'nin oyunu bozulmuştur. 

- Anlaşma ile Yunanistan; ne GKRY ne de Mısır ile MEB sınırlandırma anlaşması yapabilecek. Böylece Türkiye hem bölgede durum üstünlüğü elde etmiş hem de enerji jeopolitiğine doğrudan etki ederek deniz yetki alanlarının sınırlandırılmasında kritik kazanımlar elde etti.