İslam Medeniyetinin Altın Çağı

Geçen hafta, batılı tarihçilerin bir kısmının tarihin belli bir dönemini, neden “karanlık çağ” olarak nitelendirdiklerine dair düşüncelerimi paylaşmıştım. Bugün dünyada yaratılan algı; keşfedilen hemen her şeyin, Roma ve Yunan  medeniyeti ile sonrasında  Rönesans devrimi sayesinde olduğuna yöneliktir. Oysaki günümüzle doğrudan bağlantılı olan bir çok keşfin temeli, batının “karanlık çağ” dediği, aslıda “İslamiyet’in altın çağı” olan bu dönemdedir. Bugün kameralardan, robot teknolojisine, yön bulmak için kullandığımız navigasyon sistemine kadar birçok keşif, hem fikir hem de uygulamalar olarak ilk kez İslam bilginleri tarafından o dönemde hayata geçirilmiştir. Üzerimizde oluşturulan algı sebebiyle, ilk başta kulağımıza pek inandırıcı gelmese de bu durumun gerçekliği tarihi belgeler ile ortadır.

 1903 tarihinde toplamda 12 saniye havada kalıp 500 metre yol alan Wright Kardeşler “nedense” havacılık tarihine uçağın mucitleri olarak geçmişlerdir. Uçma fikri olarak baktığımızda ise 1400’lü yıllarda yaşamış olan Leonardo Da Vinci karşımıza çıkmaktadır. Oysaki uçma fikri Leanardo’dan yaklaşık 500 yıl önce üzerinde çalışılmış ve ilk uçak Wright Kardeşler'den 1023 yıl önce havada kalmayı başarmıştır. Bu başarı dokuzuncu yüzyılda yetişen astronomi alimi İslâm bilgini Endülüslü İbn-i Firnas’a aittir. Tarihi kaynaklarda yer alan bu bilgi nedense geniş kitleler tarafından bilinecek şekilde gün ışığına çıkarılmaz.

 Bugün sinema dediğimizde aklımıza ilk gelen ABD ve Hollywood sinemasıdır. Bu ülkede yaşayan  Amerikalı yazar Brandley Steffens’ın dünyanın “ilk bilim adamı” olarak tarihe not düştüğü bir isim vardır. 965 yılında Basra’da doğan İbnu’l Heysem. İbnul Heysem’den önce bilimsel alanda çalışmalar yapan tüm isimler, bilimsel bilgi olarak ortaya koyduklarını, deney ve gözlemle ispatlama ihtiyacı hissetmemiştir. Bugün deney ve gözlem sonucu elde edilmeyen hiçbir bilginin bilimsel değeri olmadığına göre, bilimin temel ilkesini dahi ortaya koyan kişinin İbnu’l Heysem olduğu ortadadır. Sinema sanatından İbnu’l Heysem’e geçmemizin de bir sebebi var. 100’e yakın eseri arasında yer alan “Kitabül Menazır” (Optik Kitabı) ışık ve görme şekli üzerine yazılmıştır. Bu alanda yaptığı deneyler esnasında tamamen karanlık olan bir odanın duvarına küçük bir delik açarak farklı bir yerdeki görüntüyü bu delikten geçen ışık ile duvara yansıtmayı başarmış ve bugünkü sinemanın hem fikir hem de uygulama olarak ilk adımını atmıştır.

 Bu ve benzeri örnekleri yüzlerce isim ve icatlar ile sıralayabiliriz. Asıl önemli olan bizim medeniyetimize ait bu değerleri geniş kitlelere hatırlatmak ve özellikle de yeni yetişen kuşakların bu bilgilerin özgüveni ile yetişmelerini sağlamaktır. Batının üzerimizde yarattığı “her şeyi biz yaptık ve biz yapmaya devam ederiz” algısını ortadan kaldıracak ve bizleri yeniden İslam’ın altın çağındaki başarıya ulaştırıp insanlığa hizmet ettirecek kudret, tarihin sayfalarında durmaktadır. Bize düşen görev onları gün ışığına çıkarıp yol gösterici hale getirmektir. 

 Batı da oluşan İslamofobi’yi ortadan kaldırmak için mi, yoksa üzerlerinde bir sorumluluk hissettikleri için mi bilmiyorum ama bu alanda bize de örnek teşkil edecek çalışmalar ilginçtir ki yine batıda gerçekleştirilmektedir. İngiliz aktör Sir Ben Kingsley’in rol aldığı 13 dakikalık drama belgesel çalışması sonuçları açısından özellikle incelenmelidir. “1001 İcat ve Sırlar Kütüphanesi” isimli çalışmanın benzerleri bizler tarafından üretilmeli ve okullarda öğrencilere müfredat dahilinde mutlaka izletilmelidir. Ülkemizin siyasal ve ekonomik alanda gerçekleştirmekte olduğu büyük hamleler ancak kültürel değerlerimizin gelecek kuşaklar tarafından içselleştirilmesi ile hedefine ulaşacak ve yeni bir Altın Çağ’ın başlangıcı olacaktır.