Oropiyonat tüketimi, obezite ve diyabet riskini artırıyor

TM Dijital Haber Merkezi

Harvard Üniversitesi Chan Halk Sağlığı Okulu'ndan bilim insanlarının yaptığı son araştırmaya göre, propiyonatın, aşırı insülin seviyeleri ile işaretlenmiş bir durum olan insülin direnci ve hiperinsülinemiye yol açan bir metabolik olaylar dizisini tetikleyebileceğini göstermiştir. Bulgular ayrıca, propiyonata kronik maruz kalmanın kilo alımı ve insülin direnci ile sonuçlandığını göstermiştir.

Harvard Üniversitesi James Stevens Simmons Genetik ve Metabolizma Profesörü Gökhan S. Hotamışlıgil, “Gıdadaki bileşenlerin moleküler ve hücresel düzeyde vücudun metabolizmasını nasıl etkilediğini anlamak, obezite ve diyabetin ikili salgını ile mücadele etmek için basit ama etkili önlemler geliştirmemize yardımcı olabilir.” dedi.

Dünya genelinde 400 milyondan fazla insanın diyabet hastası olduğu ve hastalığın önlenmesi için yoğun çaba gösterilmesine rağmen diyabet insidansının 2040 yılına kadar yüzde 40 artacağı tahmin edilmektedir.

“İnsidans, insidans hızı veya insidans oranı, belirli bir nüfusta belirli bir zaman dilimi içerisinde belirli bir hastalık veya hastalıkların yeni olgularının sayısını ifade eder.”

Son 50 yıldaki artan diyabet ve obezite oranları, çevresel ve diyet faktörlerinin bu salgının büyümesini etkilemesi gerektiğini göstermektedir. Araştırmacılar, gıdanın hazırlanmasında veya korunmasında kullanılan bileşenleri içeren diyet bileşenlerinin katkıda bulunan bir faktör olabileceğini öne sürmüşlerdir, ancak bu moleküllerin çok azı hakkında araştırma yapılmıştır.

Bu çalışma için araştırmacılar, küfün gıdalarda oluşmasını engellemeye yardımcı olan doğal olarak oluşan kısa zincirli bir yağ asidi olan propiyonat üzerinde yoğunlaşmıştır. İlk önce bu kısa zincirli yağ asidini farelere uyguladılar ve glukagon, norepinefrin ve hormonları yağ asidi bağlayıcı protein 4 (FABP4) olarak adlandırılan yeni keşfedilen bir glukoneojenik hormon dahil olmak üzere hormonlarda bir artışa yol açan sempatik sinir sistemini hızla aktive ettiklerini buldular.

Bu da farelerin karaciğer hücrelerinden daha fazla glikoz üretmesine neden olarak, hiperglisemiye neden oldu (bu da diyabetin belirleyici bir özelliğidir). Ayrıca, araştırmacılar, farelerin kronik muamelelerinin, insanlar tarafından tipik olarak tüketilen miktara eşdeğer olan bir propiyonat dozu ile farelerde, insülin direncinin yanı sıra önemli ağırlık artışına yol açtığını da bulmuşlardır.

Farelerde bulunan bulguların insanlara nasıl çevrilebileceğini belirlemek için, araştırmacılar 14 sağlıklı katılımcıyı içeren çift kör bir plasebo kontrollü çalışma başlattı. Katılımcılar iki gruba ayrıldı: Bir gruba katkı maddesi olarak bir gram propiyonat içeren bir yemek verildi, diğer gruba da plasebo içeren bir yemek verildi. Kan numuneleri yemekten önce, yemekten 15 dakika sonra ve bundan sonra her 30 dakikada bir dört saat boyunca toplandı.

Araştırmacılar, propiyonat içeren öğünleri tüketenlerin, öğünleri yedikten hemen sonra norepinefrinde, glukagon ve FABP4'teki artışların önemli olduğunu buldular.

Bulgular, propiyonatın insanlarda diyabet ve obezite riskini potansiyel olarak artıran bir “metabolik bozucu” olarak etki edebileceğini göstermektedir. Araştırmacılar, propiyonatın ABD Gıda ve İlaç İdaresi tarafından genellikle güvenli olduğu kabul edilmekle birlikte, bu yeni bulguların gıda