Berlin’de Libya zirvesi sona erdi! 'Kapsamlı bir plan konusunda anlaştık'

Berlin yeni yılın ilk ayında bir günde ilk kez bu kadar çok sayıda devlet ve hükümet başkanlarını bir araya getirdi. Libya’daki çatışmalı süreçte kalıcı bir ateşkes sağlanması için çok sayıda ülkenin lideri bugün Almanya’nın başkeni Berlin’de bir araya geldi. Libya'da kalıcı ateşkes ve siyasi sürecin başlatılması amacıyla Berlin'de düzenlenen uluslararası konferans 4 saat sürdü.

LİBYA ZİRVESİ SONA ERDİ: TARAFLARDAN ATEŞKESİ DESTEKLEME TAAHHÜDÜ

Almanya Başbakanı Angela Merkel, Libya Konferansı’nın Birleşmiş Milletlerin (BM) Libya'daki barış çabalarına katkı sunduğunu söyledi.

Merkel, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM'nin Libya Özel Temsilcisi Ghassan Salame ve Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ile Libya Konferansının ardından ortak basın toplantısı düzenledi.

Berlin’de çok yoğun ve ciddi görüşmelerin yapıldığını ifade eden Merkel, Libya ihtilafındaki çabalara yeni bir siyasi ivme kazandırmak istediklerini kaydetti.

“Libya Konferansı BM'nin Libya'daki barış çabalarına katkı sundu'' diyen Merkel, tüm katılımcıların ihtilafın çözümünde siyasi bir yola ihtiyaç duyulduğu konusunda hemfikir olduğunu ifade etti.

Özellikle son günlerde askeri çözümün bir şansı olmadığının ortaya çıktığına işaret eden Merkel, askeri çözümün insanların acılarını artıracağını belirtti.

Merkel, bundan sonraki sürece ilişkin, "Kapsamlı bir plan konusunda anlaştık.'' dedi.

Tüm katılımcıların çok yapıcı bir çalışma sergilediklerini anlatan Merkel, "Silah ambargosuna saygı göstermek istediğimiz ve bu silah ambargosunun daha fazla kontrol edilmesi konusunda hepimizin fikir birliği içinde oluğu tespitinde bulunabiliriz." şeklinde konuştu.

Merkel, bugün imzalanan metinlerin BM Güvenlik Konseyi’nde kabul edilmesi gerektiğini ve böylelikle uluslararası resmiyet kazandırılması konusunda mutabık kalındığını kaydetti.

"Bugün Libya’da tüm sorunları çözemeyeceğimizi biliyorduk" ifadesini kullanan Merkel, "5 artı 5 kişilik askeri bir komitenin oluşması için isimler verilmesi önemliydi.'' dedi.

Tüm katılımcıların, 5 artı 5 toplantısının yapılmasına kadar ihtilafın taraflarına destek vermeyeceklerini taahhüt ettiklerini ifade eden Merkel, bugün bu ihtilafın çözümünde yeni adımların atılabileceğini kaydetti.

Merkel, şimdi bir toplantı için davet yapılabileceğini ve gelecek hafta davetlerin gönderilebileceğini belirterek, bu toplantıda ateşkesin kalıcı olmasının sağlanabileceğini dile getirdi.

BM GENEL SEKRETERİ GUTTERES: LİBYALI TARAFLARDAN OLUŞAN ASKERİ KOMİTE CENEVRE'DE TOPLANACAK

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Gutteres, Libya'daki taraflardan oluşan askeri komiteye ilişkin, "Önümüzdeki günlerde askeri komiteyi Cenevre'de toplayacak duruma geldik." dedi.

Guterres, Libya'da kalıcı ateşkes ve siyasi sürecin başlatılması amacıyla Almanya'nın başkenti Berlin'de düzenlenen konferansın ardından düzenlenen basın toplantısında konuştu.

Berlin'de bugün liderlerin Libya krizinin barışçıl biçimde çözülmesi için güçlü bir mesaj verdiğini belirten Guterres, "Libya'da askeri çözüme yer yoktur. Tüm katılımcılar, konuya daha fazla müdahil olanlar da dahil, buna bir kaç kez dikkat çektiler." diye konuştu.

Guterres, katılımcıların, Libya'da askeri çatışma veya ülkenin iç işlerine karışmaktan kaçınacağını taahhüt ettiklerini kaydederek, "Tüm aktörlere çatışmayı alevlendirecek eylemlerden uzak durmaları çağrısında bulunduk." şeklinde konuştu.

BM'nin uyguladığı silah ambargosuna uyulması gerektiğini vurgulayan Guterres, siyasi sürece dönülmesinin önemine işaret etti.

Guterres, Libya'daki tarafların oluşturduğu askeri komiteye ilişkin, "Önümüzdeki günlerde askeri komiteyi Cenevre'de toplayacak duruma geldik." ifadesini kullandı.

Libya'daki siyasi gelişmelere de değinen Guterres, "Temsilciler Meclisi ve Devlet Konseyi'nin temsilcilerinin siyasi foruma seçilmesi konusunda da iyi bir ilerleme kaydedildi. Bu forumda BM Özel Temsilcisi'nin seçtiği bazı isimler de olacak." dedi.

Libya'nın ihtiyacı olan ekonomik reforma ilişkin bir toplantının da 2-3 hafta içerisinde yapılacağını kaydeden Guterres, buna ilişkin ilk toplantının Tunus'ta yapıldığını anımsattı.

Genel Sekreter Guterres, soru cevap kısmında, "Toplantıya katılan tüm taraflar ateşkesi destekleme taahhüdünde bulundu." değerlendirmesinde bulundu.

LİBYA KONFERANSI SONUÇ BİLDİRGESİ YAYIMLANDI

Libya'da kalıcı ateşkes ve siyasi sürecin başlatılması amacıyla Almanya'nın başkenti Berlin'de düzenlenen Libya Konferansı'nın Sonuç Bildirgesi yayımlandı.

Bildirgede, Libya Temsilciler Meclisi'nin onayladığı tek, birleşik, kapsayıcı ve etkin bir hükümetin kurulmasının desteklendiği belirtilirken, Libya Siyasi Anlaşması'nın siyasi çözüm için önemli bir yol haritası olduğu kaydedildi.

"Merkezi ve sivil otoritenin kontrolünde birleşik bir Libya ulusal güvenlik sisteminin kurulmasını destekliyoruz" ifadesine yer verilen bildirgede, bu çerçevede polis ve askeri güçlerin tek otorite altında birleşmesi gerektiğinin altı çizildi.

ATEŞKES

Bildirgede, ateşkesin uygulanmasını kontrol edecek ve denetleyecek teknik komiteler kurması için Birleşmiş Milletler'e (BM) çağrıda bulunulurken, aynı zamanda BM'nin taraflar arasında ateşkes müzakerelerini kolaylaştırıcı rol oynaması talep edildi.

Bildirgede, "Ateşkesin başlamasından itibaren taraflara ve destekçilerine askeri faaliyetlerine son vermeleri çağrısında bulunuyoruz." ifadesine yer verildi.

Libya'da tüm taraflara özgür, kapsayıcı ve adaletli seçimlerle geçiş sürecini sonlandırmaları için çağrı yapılan bildirgede, "Libyalılar tarafından yürütülen kapsayıcı siyasi sürece" tekrar dönülmesi talebine yer verildi.

ULUSLARARASI İZLEME KOMİTESİ

Bildirgede, "BM himayesinde Berlin zirvesi sonrasında koordinasyonu sürdürmek için bir Uluslararası İzleme Komitesi oluşturuyoruz" denildi.

 Berlin Konferansına katılan tüm tarafların ve uluslararası örgütlerin dahil olacağı Komitenin BM öncülüğünde koordinasyonu sağlayacağı belirtilen bildirgede, üst düzey yetkililerin katılımıyla aylık toplanacak Komitenin uzmanlar düzeyinde de 4 teknik çalışma grubu içereceği aktarıldı.

LİDERLER BERLİN'DEN AYRILDI

Liderler konferansın yapıldığı otelden ayrılmaya başladı. İlk olarak İngiltere Başbakanı Boris Johnson otelden ayrıldı.

Başkan Recep Tayyip Erdoğan da otelden ayrılarak havalimanına doğru hareket etti. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun ise otelden ayrılıp ayrılmadığıyla ilgili herhangi bir bilginin bulunmadığı öğrenildi.

LİBYA'DA TARAFLARIN TALEPLERİ

UMH cephesi; silah desteğinin durdurulması, Libya'nın meşru hükümetinin tanınması, Libya'nın enerji kaynaklarının yabancı ülkelere verilmemesi ve Hafter milislerinin meşru hükümete karşı illegal bir savaşın neticesinde ele geçirilen topraklardan çekilmesini istiyor.

Hafter tarafının talepleri ise UMH kontrolündeki Libya Merkez Bankasının yönetimine Hafter güçlerinin dahil edilmesi, ateşkes anlaşması durumunda UMH'ye bağlı milislerin silahsızlandırılması, Hafter'e bağlı silahlı milislerin Trablus'da konuşlandırılması ve muhtemel bir siyasi çözüm sonucunda Hafter'in silah gücüyle sağladığı toprak kazanımları ile direkt orantılı olarak siyasi güç elde etmesi olarak sıralanıyor.

Başkan Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun ve Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Başkanlık Konseyi Başkanı Fayiz Mustafa es-Serrac ile basına kapalı olarak görüştü. Cumhurbaşkanı Erdoğan daha sonra zirveye katıldı.

BM'DEN ASKER TALEBİ

Konferans öncesi bir açıklama yapan Libya ulusal hükümet Başbakanı el Serac, BM himayesinde Uluslar arası asker gücü gönderilmesini istedi. El Serac “Eğer Halife Hafter saldırılarını durdurmazsa, Uluslar arası toplumun harekete geçmesi, Libya sivil halkını korumak için Uluslar arası askeri bir güç göndermesi gerekir. Böyle bir askeri güç BM himayesi altında olmalı. Kimin askeri güce katılacağına uzmanlar istişare ederek, karar vermeli” dedi.

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas da, konferans öncesi yaptığı açıklamada Libya'ya silah sevkiyatının durdurulmasını istedi. Maas şöyle dedi: “Libya'da çatışan taraflara destek veren ülkeler artık asker ve silah sevkiyatını durdurmalı. Bunu durdurmalıyız ki, Libya bir Suriye olmasın. Berlin Konferansı Libya'da barış için bir adım olabilir” dedi.

AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Joseph Borrell de, AB'nin Libya'ya gerekirse asker göndermesini talep etti. Almanya Savunma Bakanı Annegret Kramp Karrenbauer, kalıcı bir ateşkes sağlanırsa, asker gönderme işini görüşebileceklerini söyledi.

AB'NİN MÜLTECİ GÖÇÜ KORKUSU
2011 yılında Kaddafi'nin devrilmesiyle Libya bir iç savaşa sürüklendi. Libya AB'nin en önemli petrol ihracatçı ülkeleri arasında. AB aynı zamanda iç savaş nedeniyle Akdeniz üzerinden yeni bir mülteci akını yaşamaktan korkuyor ve Akdeniz'in güney sahilinde istikrarın sağlanmasını istiyor.

Başkent Trablus'ta BM'nin de tanıdığı ulusal hükümetin Başbakanı el Serac ülkenin küçük bir bölümünü kontrol altında tutuyor. Ülkede zengin petrol yataklarının olduğu geniş bölüm ise el Serac'a karşı savaşan Hafter'in kontrolü altında. Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri Hafter'i destekliyor. Türkiye ise BM'nin de tanıdığı el Serac'ın yanında.

AB Berlin Konferansı'yla Libya krizinde lider rolünü eline almak istiyor.

BAŞKAN ERDOĞAN İLE PUTİN BİR ARAYA GELDİ
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Berlin'deki Libya Zirvesi kapsamında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le bir araya geldi.

Görüşmenin basına açık bölümünde konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Değerli dostum, samimi diyaloğumuza ve karşılıklı anlayışa dayalı çok boyutlu iş birliğimiz ortak coğrafyamızdaki sorunların çözümü bakımından önemli katkılar sağlamaktadır." ifadelerini kullandı.

Erdoğan, 2019 yılını ikili ilişkiler açısından gayet iyi değerlendirdiklerini belirterek, "S-400 gibi uluslararası alanda ses getiren projeleri karşı karşıya kaldığımız baskılara rağmen milli çıkarlarımızdan taviz vermeden kararlılıkla tamamladık. TürkAkım gibi enerji alanındaki diğer büyük ortak girişimimiz olan Akkuyu Nükleer Güç Santrali inşaası da stratejik bir niteliğe haizdir. İlk reaktörünün 2023 yılında işletmeye alınması hedefimizde sapma olmaması önem arz ediyor." değerlendirmesinde bulundu.

Görüşmede, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Türkiye'nin Libya Özel Temsilcisi ve AK Parti Ankara Milletvekili Emrullah İşler, MİT Başkanı Hakan Fidan, İletişim Başkanı Fahrettin Altun ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da hazır bulundu.

Almanya Başbakanı Angela Merkel'in davetine icabetle Libya konusunda gerçekleştirilen zirve için bulunduğu Berlin'de resmi temaslarını sürdüren Erdoğan, Fayiz es-Serrac ile görüştü.

Erdoğan'ın konakladığı The Ritz-Carlton Hotel'deki görüşme, basına kapalı gerçekleşti.

Almanya’nın başkenti Berlin’de gerçekleştirilen Libya konulu konferansa davetli Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Almanya Başbakanı Angela Merkel, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ,İngiltere Başbakanı Boris Johnson, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB Konseyi Başkanı Charles Michel içinde yer aldığı davetliler aile fotoğrafı çektirdi.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Libya konusunda gerçekleştirilen zirve için bulunduğu Berlin'de, İtalya Başbakanı Giuseppe Conte ile de sohbet etti.

Berlin'de Almanya Başbakanı Angela Merkel'in ev sahipliğinde Libya konusunda gerçekleştirilen zirve başladı. Zirveye Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da katıldı.

KİMLER KATILDI?

Birleşmiş Milletler’in himayesinde yapılan barış zirvesine şu isimler katıldı: Putin, Britanya Başbakanı Boris Johnson, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, Tebbun, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Kongo Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi, BM’nin Libya Temsilcisi Ghassan Salame, Çin Komünist Partisi (ÇKP) Dışişleri Çalışma Komitesi Ofisi Başkanı Yang Cieçı, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayid Al Nahyan ile Afrika Birliği ve Arap Ligi temsilcileri. Es-Serrac ile Hafter de Berlin’de bulunuyor.

TRT Haber