Bildiğimizi sandığımız şeyler gerçek mi?

TM Dijital Haber Merkezi

Felsefi görüşleri tarihsel gelişimleriyle aktaran yazar, filozofların biyografilerine de yer vermektedir. Yazara göre Aristoteles ve Platon’un düşünceleri arasındaki farkın Aristoteles’in formların tikellerden bağımsız olarak var olabileceği görüşünü reddetmesinden kaynaklanıyor. Aristoteles, Platon’un bilgi teorisine karşı çıkar. Platon gibi Aristoteles de şeylerin formlarına ait bilginin peşinden gitmiş, fakat Platon’un aksine bu formların bilgisine erişebilmek için beş duyu kullanabileceğini belirtmiştir.

Kitap, İbn Rüşd’ün Yunan düşüncelerini ve özellikle Aristo’nun fikirlerini İslami düşünceyle pekiştirdiğini belirtir. İbn Rüşd, felsefe ve antik çağ filozoflarına gereken değeri vermeyi amaçlıyordu ve ona göre Kur’an-ı Kerim bizi düşünmeye yönlendirmekteydi.

“İnsanlar genel olarak ‘bildiklerini’ iddia ederler, ancak bu güvenimiz çoğu kez ortadan kaybolur. Bazen kesinlikle bildiğimizden emin olduğumuz şeylerde bile yanıldığımızı görebiliriz. Sağlam temelleri olduğunu düşünüp inandığımız şeylerin zemini hiç de sağlam değildir.

Onlar sanki kumun üstüne inşa edilmişlerdir. Descartes bundan yola çıkarak, büyük epistemolojik planını oluşturmaya başlar: Bilgiyi güvenli ve sağlam temeller üstünde yeniden inşa etmek.”

Modern siyaset felsefesinin kurucularından olan Thomas Hobbes, insanoğlunun barış içinde bir arada yaşayabilmesiyle ilgilenirdi. Ona göre evren, yasalar tarafından yönetilen büyük bir makinedir.

“Hobbes, fiziksel nesnelerin davranışına ilişkin bu açıklamayı toplumlara ve toplumu oluşturan bireylere kadar uzatır. Evreni mekanik bir yolla anlamaya çalışmanın insanoğluna uyarlanması Hobbes’u ‘Levaithan’ siyasetine yönlendirir.”

Modern deneysel ve bilimsel yöntemin geliştirilmesine büyük katkı sağlayan Bacon, Genç Francis’in üniversitedeki öğrenimi olan skolastik düşüncenin etkisi altında kalmamıştır. Skolastiklerin yaklaşımı, bilimsel araştırmayı olayların dışına itmiştir. Kitaba göre bu yaklaşımın insanı çıkmaza soktuğunu düşünen Bacon, deney ve gözleme dayalı bilimsel bir araştırma için alternatif bir yöntem geliştirdi.

Konfüçyüs’tan Sokrates’e, Platon’dan Aristoteles’e, İbn Rüşd’ten Martin Heidgger’e kadar tarihsel döngü içerisinde dünya felsefe tarihini etkilemiş olan 50 filozofun görüşlerine yer veren kitap, felsefe tarihi üzerine okuma yapmak isteyenler için yararlı bir okuma olacaktır.