EYT son dakika gelişme var mı?

EYT olarak adlandırılan emeklilik yaşını bekleyenlerin talepleri ve buna ilişkin görüşler ve modeller gündeme geldi. Star Gazetesi yazarı Resul Kurt ile Akşam Gazetesi yazarı Okan Güray Bülbül EYT ile ilgili gelişmeleri kaleme aldı. Star Gazetesi yazarı Resul Kurt'un yazısı şu şekilde;

Kamuoyunda 'Emeklilikte Yaşa Takılanlar' olarak bilinen EYT’lilerle ilgili çözüm için Sosyal Politikalar Kurulu Başkan Vekili Prof. Dr. Vedat Bilgin hocamızın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan tarafından görevlendirilmesiyle büyük bir heyecan oluştu. Bir süredir gündemin en başında EYT olarak adlandırılan emeklilik yaşını bekleyenlerin talepleri ve buna ilişkin görüşler ve modeller yer alıyor. Esasen benim de dahil olduğum ve 08.09.1999 öncesi çalışması olan ve halihazırda emekli olmayan herkesin dahil olduğu EYT’lilerin istekleri, beklentileri ve buna ilişkin çözüm/model önerileri çok konuşuldu. Ancak bunlardan 3 çözüm yöntemi öne çıktı. Çözüm yöntemleri arasında bazı Avrupa ülkelerinde uygulanan 'kesintili emeklili' de var. Bu formüllere dönük benim de 8 ayrı önerim olacak.

EYT'LİLER NE İSTİYOR?

Bilindiği gibi 8 Eylül 1999 tarihinde resmi gazetede yayınlanan 4447 Sayılı Kanun'la kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 günlük prim ödeme gün sayısı olan emeklilik şartları değiştirilmiş ve 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe girenler için kadınlarda 40 ile 58 erkeklerde ise 44 ile 60 yaş arasında değişen kademeli geçiş süresi getirilmiş, 8 Eylül 1999 tarihinden sonra işe girenler için de emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde 60'a, prim gün sayısı ise 7000 gün olarak belirlendi. Bir kişinin hangi koşullarda emekli olacağı, statüsüne göre ve tabi olduğu kanuna göre belirlenir. 2008’den önce SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı olmak üzere üç ayrı kurum ve 5 ayrı kanun söz konusuydu. Esasen EYT grubu homojen olmayıp, SSK, Bağ-Kur, Memur, Tarım SSK ve Tarım Bağ-Kur olmak üzere farklı statülerdeki çalışanlardan oluşuyor. Dolayısıyla da EYT gurubundaki beklentiler ve talepler de birbirinden farklı olabiliyor. EYT’lilerin en temel talebi, 1999'da yapılan bu değişikliğin geçmişe dönük uygulanmasına son verilmesi ve 1999'dan önce çalışmaya başlayanların prim gün sayılarını doldurduğunda yaş şartını beklemeden emekli olabilmelerine imkan tanınmasıdır.

YÖNTEMLER NELER?

• EYT ile ilgili üç çözüm yöntemi öneriliyor. Üç yöntemden ilkine göre, 1969 ve öncesinde doğmuş yani 50 yaşını doldurmuş kadınlar ve 1964 ve öncesinde doğmuş yani 55 yaşını doldurmuş erkekler, 3600 gün pirim ödemişlerse birinci yöntemin yasalaşması halinde erken emekli olabilecek.

• İkinci yöntemde ise yaş şartı kaldırılıyor. Çalışma günü ve prim sayısı dikkate alınarak emekli olma imkanı getiriliyor. Buna göre 20 yıl çalışan bir kadın ve 25 yıl çalışan bir erkek, ikinci yöntemin yasalaşması halinde emekli olabilecek.

• Üçüncü yöntem ise EYT’lilerin de başından beri beklediği ve arzu ettiği bir düzenleme. Buna göre ise 1999 öncesinde işe başlayıp 5 bin gün çalışmış olanların yaş şartına takılmadan emekli olmaları.