Çin'den İran'a 'yaptırımlara karşı iş birliği' teklifi

Çin Dışişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanı Wang Yi ve İranlı mevkidaşı Cevad Zarif arasında bir görüşme gerçekleştirildiğini duyurdu. Yapılan açıklamada Yi ve Zarif’in iki ülkenin uluslararası arenada maruz kaldıkları yaptırımların ele alındığı belirtildi.

Bakanlıktan gelen açıklamada, “Çin, İran- Çin İlişkilerine çok değer veriyor ve iki ülke arasındaki iş birliklerini karşılıklı yarar anlayışı gözeterek geliştirmeye hazırdır.” ifadelerine yer verildi.

ABD - İran gerilimi

ABD Başkanı Donald Trump, 6 ülkeyle İran arasında Temmuz 2015'te imzalanan nükleer anlaşmadan Mayıs ayında çekilmiş ve anlaşma kapsamında askıya alınan ekonomik yaptırımların tekrar başlatılması talimatını vermişti.

ABD Hazine Bakanlığı, ülkesinin nükleer anlaşmadan çekilme kararı sonrası İran'a yönelik yaptırımların 90 ve 180 günlük periyotlarla yeniden uygulanmaya başlanacağını duyurmuştu.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise ABD'nin tehditlerine meydan okuyarak, diğer ülkelerle nükleer anlaşma sürecini sürdüreceklerini belirtmişti.

Ruhani ayrıca İran Atom Enerjisi Kurumu'na endüstriyel düzeyde nükleer zenginleştirme sürecine dönülmesi talimatı vereceğini ve birkaç hafta içerisinde yeniden zenginleştirme çalışmalarına başlayacak kapasiteye sahip olduklarını aktarmıştı.

İran, ABD yönetiminin petrol ihracatlarını engellemesi durumunda stratejik öneme sahip Hürmüz Boğazı'nı kapatacağını da açıklamıştı. 

ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşı

ABD ile Çin arasında bir ticaret savaşının başlangıcı olarak görülen gelişmeler, Trump yönetiminin mart ayında ithal çelik ve alüminyuma sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 10 ek gümrük vergisi getirmesiyle başladı.

Çin, Washington'ın çelik ve alüminyum ürünlerine yönelik ek gümrük vergilerine cevaben, ABD menşeli 128 ürüne yüzde 15 ila yüzde 25 tarife getirilmesi kararını aldı.

Bu gelişmenin hemen ardından ABD yönetimi, Çin'in, Amerikalı şirketlerin teknolojilerini ve fikri mülkiyetlerini ele geçirmeye yönelik usulsüz faaliyetleri gerekçesiyle bini aşkın Çin menşeli ürüne yüzde 25 ek gümrük vergisi getirmeyi planladığını açıkladı.

Pekin yönetiminin, ABD'nin sadece Çin'i hedef alan bu hamlesine tepkisi gecikmedi. Çin Ticaret Bakanlığı, ABD'den ithal edilen 50 milyar dolar tutarındaki ürüne yüzde 25 gümrük vergisi getirileceğini bildirdi. Çin'in misilleme listesinin, viski, puro, tütün, dana eti, plastik, buğday, elektrikli araçlar, kimyasal maddeler, otomotiv, hava araçları ve soya fasulyesi gibi 106 Amerikan menşeli ürünü kapsadığı kaydedildi.

Daha sonra iki ülkenin temsilcileri, ABD ve Çin'de sürdürülen müzakereler sonucunda planlanan ticaret bariyerlerini askıya almaya karar verdi. Buna karşın, Trump yönetiminin attığı son adımlar ve Çin'in buna misillemeyle karşılık vermesi, ticaret savaşının kısa bir aranın ardından kaldığı yerden devam etmesi olarak yorumlanıyor.

(TRT Haber, İHA)